Verbeter de gezondheid met de kunsten

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) komt met een naar eigen zeggen baanbrekend onderzoek naar buiten. De Europese afdeling van de WHO vond een oorzakelijk verband tussen kunstuitingen en gezondheid. Kunstvormen als dansen, zingen en het bezoeken van musea en concerten, kunnen de geestelijke en lichamelijke gezondheid ten goede komen, blijkt uit een analyse van meer dan negenhonderd publicaties wereldwijd.

‘Kunst in het leven van mensen brengen door activiteiten zoals dansen, zingen en het naar musea en concerten gaan, geeft een extra dimensie waarmee de lichamelijke en geestelijke gezondheid kunnen verbeteren’, zegt dr. Piroska Östlin, directeur van de Europese afdeling van de WHO.

Het WHO-rapport staafde de gezondheidsvoordelen, hetzij door actieve of passieve deelname, van vijf categorieën binnen de kunsten: podiumkunsten (muziek, dans, zang, theater, film); beeldende kunst (kunstnijverheid, ontwerp, schilderkunst, fotografie); literatuur (schrijven, lezen, het bezoeken van literaire festivals); cultuur (naar musea, galeries, concerten, het theater); en online kunst (animaties, digitale kunst et cetera).

Met voorbeelden toont de WHO aan hoe kunst diabetes, obesitas en geestelijke gezondheidsproblemen kunnen aanpakken. Door gezondheid en welzijn in een bredere maatschappelijke en gemeenschapscontext te plaatsen, biedt dit oplossingen voor de medische praktijk, volgens Östlin.

In de praktijk

Gedurende het hele leven kan kunst een positieve invloed hebben op de gezondheid. Van voor de geboorte tot aan het einde van het leven. Zo slapen jonge kinderen die voorgelezen worden voordat ze naar bed gaan ‘s nachts bijvoorbeeld langer. Ook hebben zij een betere concentratie op school.

Later in het leven kan muziek het leervermogen bij mensen met dementie verbeteren. Vooral zingen blijkt de aandacht, het episodisch geheugen en de uitvoerende functie te verbeteren. Maar ook muziek en dans dragen bij. Kunstzinnige expressie verhoogt zelfs de levenskwaliteit, ondervonden ze in het Amsterdamse verpleeghuis Flevohuis.

Het rapport is een advies en schetst beleidsoverwegingen voor besluitvormers in de gezondheidssector en daarbuiten. Binnen instellingen voor gezondheidszorg kunnen kunstactiviteiten bijvoorbeeld worden gebruikt om behandelprotocollen aan te vullen of te verbeteren. En binnen opleidingen van beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg kan meer nadruk worden gelegd op kunst.