‘Grote zilverreiger gaat knetterhard’

Het blijft een prachtig gezicht: een overvliegende zilverreiger. Deze imposante dieren vliegen in de winter over Nederland in hun doortocht vanuit Midden- en Oost-Europa. Maar wist je dat dit dier slechts twintig jaar geleden nog op de Rode Lijst stond? Sterker nog: hun veren waren een populaire decoratie voor dameshoeden in de 19^e eeuw. Hierdoor waren ze zo goed als uitgestorven.

Hoedje van…

In de 19^e eeuw was het in Europa in de mode was om veren of zelfs hele opgezette vogels op hoeden te dragen. Dat klinkt met de huidige populatie reigers vrij onschuldig, maar deze industrie groeide zo massaal uit, dat de geliefde zilverreigers op sommige plaatsen bijna uitstierven. Voor een kilo ‘hoed-veertjes’, waren 300 reigers nodig. In 1903 waren de veren hierdoor kostbaarder dan goud en honderdduizenden vogels werden afgeslacht. De populatie is er nog steeds niet van hersteld. Maar er is goed nieuws.

In 1899 werd de Vereeniging tot bescherming van Vogels opgericht. En die ‘Vereeniging’ wist in 1912 alle wilde vogels in Nederland beschermd te krijgen! De grote zilverreigerpopulatie herstelde zich toen de verenhandel stopte. En ruim een eeuw later maakt het dier weer zijn opmars in Nederland.

Eraf

In de periode van 1992-1996 deed Sovon, een instituut dat onderzoek naar vogels doet, een meting van de hoeveelheid zilverreigers in Nederland. Het dier werd slechts op twee plaatsen in Flevoland en rond Bergen op Zoom gezien. Datzelfde onderzoek werd twintig jaar later herhaald. Het dier werd door heel Nederland in grote getalen gespot. Niet alleen dat, ook de hoeveelheid broedende paren is omhoog geschoten. Het zijn er ongeveer 300! Dat betekent dat de reigerpopulatie niet meer gevoelig is en niet meer op de Nederlandse Rode Lijst staat.

Knetterhard

Waarom de grote zilverreiger zo knetterhard gaat? Volgens Jeanet van Zoelen van de Vogelbescherming speelt klimaatverandering waarschijnlijk een rol. ‘Van lieverlee kruipt het verspreidingsgebied steeds noordelijker. In Nederland heeft onder meer de Vogelbescherming zich daarnaast ingespannen voor de kwaliteit van moerasgebieden. Daar heeft deze soort zonder twijfel van geprofiteerd. Daarbij is de grote zilverreiger flexibel in zijn overwinteringsstrategie. Hij blijft bij zacht weer en trekt zuidelijk bij langdurige vorst of sneeuw. De blauwe reiger daarentegen kiest vooraf of hij blijft of wegtrekt. Het deel dat in Nederland overwintert, heeft het zwaar bij aanhoudende vorst en veel blauwe reigers sterven dan. Het is een risico dat ze nemen. Overleven ze de winter, dan hebben ze het voordeel als eerste bij de broedplaatsen te zijn.’

Lees ook in de Daily:
> Hoe verwerk je verlies?
> Met deze 5 tips houd je je nagels gezond