Een zevenjarig meisje, verkleed als sneeuwwitje, zat op haar prinsessendekbed. Hoewel ze is opgegroeid in een fijn gezin, was ze van jongs af aan neerslachtig. Met een pop in de hand fantaseerde ze over de toekomst. Een toekomst waarin zij verwachtte haar eigen droomprins te vinden om nog lang en gelukkig mee te leven. Net zoals de prinsessen uit de films. Dat meisje, dat ben ik zestien jaar geleden.
Disney-films
De basisschoolperiode was voor mij als gevoelig kind een donkere tijd. De overmatige hoeveelheid prikkels van de rumoerige klas. De angst voor de schreeuwende leraren. De eeuwige uitputtendheid van het sociale contact. Ik was simpelweg anders: depressief, onzeker, stil. De enige momenten waarop ik mij enigszins gelukkig voelde, was onder de rok van mijn moeder, spelend met mijn poppen of kijkend naar Disney-films.
Mijn toenmalige rolmodellen waren de Disney-prinsessen. De stiefmoeder en -zussen van Assepoester dwongen haar om nare klusjes op te knappen, Sneeuwwitjes stiefmoeder vergiftigde haar met een appel en een boze fee vervloekte Doornroosje waardoor zij honderd jaar moest slapen. Stuk voor stuk waren zij niet in staat om zelf uit hun nare situatie te ontsnappen. Alle drie de prinsessen werden gered door een prins en verlieten hun akelige bestaan door met hem te trouwen. Hieruit putte ik hoop. Wanneer ik een man zou vinden, zou ik niet meer ongelukkig zijn. In tegenstelling, we zouden nog lang en gelukkig leven.
Eigen geluk
Toen jaren later nog steeds geen prins was komen opdagen, ging ik net als Rapunzel in de film Tangled op zoek naar mijn eigen geluk. Nadat Rapunzel haar hele leven opgesloten had gezeten, besloot ze uit haar toren te ontsnappen. Een plek waar ze enerzijds opgesloten zat, maar anderzijds een plek wat aanvoelde als een veilige haven. Op dezelfde manier konden voor mij oude denkwijzen, negativiteit en neerslachtigheid veilig aanvoelen. Door elke dag bewust uit de toren te klimmen, soms met succes, soms zonder succes, begon ik eindelijk zonneschijn te zien.
De prinsessenfilms kunnen dus zowel een positieve als negatieve invloed hebben. Tangled is niet de enige prinsessenfilm die een ander verhaal vertelt dan vroeger. Prinses Tiana uit de film The Princess and the Frog werkte hard om haar droom te verwezenlijken, namelijk het openen van haar eigen restaurant. Prinsessen Elsa en Anna lieten in de film Frozen zien dat zussenliefde ook ware liefde is. In plaats van gered te worden door een prins, redden ze elkaars leven. Daarnaast weigerde Schotse prinses Merida uit de film Brave, ondanks het aandringen van haar moeder, met een prins te trouwen. Stuk voor stuk laten deze Disney-films zien dat je geen man nodig hebt om gelukkig te worden.
Dream Big Princess
Ook filmproducent Disney realiseerde zich dat er nog meer actie nodig was. De boodschap dat prinsessen niet op hun prins moeten wachten voordat hun dromen uitkomen, werd via de campagne Dream Big Princess in 2017 door Disney groots uitgedragen. Vrouwen kunnen zelf hun dromen waarmaken. In samenwerking met negentien vrouwelijke fotografen liet Disney zien waar meisjes allemaal toe in staat zijn. Zo is er een foto waarin vier meiden in hun bloedmooie prinsessenjurk strijden voor de bal. Sportief zijn is tenslotte niet alleen voor jongens. Hiermee hoopte Disney meisjes aan te sporen om in zichzelf te geloven en groter te dromen dan over een prins. Van een interessante studie volgen tot een goede familieband behouden. Van een nieuwe vaardigheid leren tot een bepaald beroep uitoefenen.
Deze veranderingen binnen de prinsessencultuur zullen een grote invloed hebben op de jeugd en denkwijzen van kinderen. Ik hoop dat er nu een zevenjarig meisje op haar prinsessendekbed zit, wellicht verkleed als Elsa, fantaserend over de toekomst. Een toekomst waarin zij zelf haar geluk achterna gaat, haar eigen boontjes dopt en strijdt voor wat zij belangrijk vindt. Ze wil net zoals de prinsessen uit de films zijn.
Reacties