De droomgaard van de Vlaamse hof-arts Eric Boydens

Wat doe je wanneer niet alleen de mensen opbranden, maar wanneer ook de planeet in brand staat? Alles begint met een droom. En al is de weg nog lang: door samen te durven dromen, wordt het beeld van een nieuwe toekomst steeds helderder. En worden acties en handelingen concreter. Dat schrijft Eric Boydens in de inleiding van Welkom in mijn boomgaard Welkom in mijn droomgaard.

DOOR: MISCHA VERHEIJDEN & ELKE LEYMAN

Hij ontvangt ons in zijn boomgaard in Broechem. Die boomgaard, dertien jaar geleden nog een maïsveld, was een lang gekoesterde droom van hem om meer in de natuur te zijn, maar toen hij vijftig was en een vriend van hem overleed aan een hersentumor schoot hij in actie om zijn droom te verwezenlijken. Hier wil de huisarts die net voor de uitbraak van de coronapandemie met pensioen is gegaan een plek maken om terug te durven dromen.

We kunnen onze ogen nauwelijks geloven als Eric ons verwelkomt in zijn boomgaard. Zijn droomgaard. ‘Dit was dertien jaar geleden een maïsveld’, zegt hij terwijl hij met zijn armen in de rondte zwaait. ‘Het is een mooie plek geworden. In het begin zag je dat natuurlijk niet, het moest zijn tijd nemen om te groeien.’ 
Aanvankelijk was zijn boomgaard een antwoord op zijn eigen nood en verlangen naar natuur en stilte. Maar waar Eric in de natuur rust hoopte te vinden, spiegelde de natuur hem juist onrust en vele tekens van disharmonie. Hij zag het verlies aan biodiversiteit, de teloorgang van de ecologie en realiseerde zich dat niet alleen hij, maar ook de natuur op adem wilde komen.
De arts in hem dacht: natuur en gezondheid laat dat maar samenvallen. Hij begeleidt in zijn droomgaard mensen met burn-out. Vooral dokters, want Eric is mede-oprichter van Doctors4Doctors, een vrijwilligersorganisatie die zorg draagt voor het welzijn van artsen.

Eric: ‘Natuurlijk heeft deze plek veel meer betekenis gekregen met het idee dat burn-out een beetje de erosie van de ziel is en parallel loopt met de grond die erodeert. Misschien is het wel zo dat als we de grond en de aarde herstellen, we onze eigen ziel en wie we zijn ook herstellen. Die uitwisseling tussen onszelf en de natuur verarmt in plaats van verrijkt. Dat is waar we naar moeten kijken: hoe gaan we in omgekeerde richting het herstel aanvatten door te beginnen naar de natuur rondom ons te kijken. Naar de natuur in onszelf, we zijn van de aarde. En deze plek is een ontmoetingsplek geworden. Een plek om terug te durven dromen. Deze plek wil een soort open space worden rond verhalen die ons brengen bij een nieuw kompas, een nieuw verhaal, een nieuw soort economie.’

Durven opstaan

‘Mijn boek is een oproep tot het herstel van de aarde en van onszelf,’ zegt Eric, ‘maar het is ook vooral een blijk van: durf ik dit zeggen? Durf ik opstaan? Durf ik ervoor gaan? Dat zelfs artsen tegen me zeiden dat ze denken dat de aarde de grootste patiënt is geworden, resoneerde en was voor mij een teken dat het tijd was om op te staan. Als arts hoor je heel veel verhalen, maar die worden altijd vertaald naar het individuele. In het medische circuit wordt alles gelabeld: je krijgt een diagnose en dat is een individueel probleem. Terwijl het dat niet is. Het is een maatschappelijk probleem. Het is een systeemprobleem. En de meeste mensen zeggen: “alleen kan ik dat systeem niet veranderen” en dat klopt. Daarom moeten we ook die shift maken van ik naar wij. En ik zie dat dat bezig is. Dat netwerk is ondergronds, maar het gaat niet lang meer duren of het komt naar boven. Corona heeft ons toch een beetje doen stilstaan en gelukkig maar. Het acute antwoord op de pandemie is natuurlijk een vaccin. Daar ga ik als arts helemaal mee akkoord. Maar hoe komt het toch dat we het bredere verhaal over hoe we met de uitputting van de aarde omgaan zo weinig horen? Dat de pandemie daar een gevolg van is, is voor velen overduidelijk, maar het zet precies nog niet genoeg in gang. Ik hoop dat er nu echt verandering komt en ik denk dat er veel mensen bereid zijn om daarvoor op te staan.’

Lessen van de pijn

Eric schrijft: ‘Zolang je naar een externe oorzaak voor een ziekte blijft zoeken, ben je met acute symptomen bezig. Met wat zich aandient in termen van strijd, vechten en opnieuw onder controle krijgen. Met winnaars en verliezers.’

‘Ik denk inderdaad dat dat het nieuwe tijdperk is waarin we zitten’, zegt Eric. ‘Met de kennis die we van de hersenen hebben, weten we dat samenwerken meer opbrengt. Dat we vandaag zover zitten dankzij samenwerking, en niet dankzij competitie. En ook het gevoel dat we verbonden zijn in goede en in slechte dagen: als het brandt in het Amazonewoud voelen we de pijn, evengoed als we zien wat er in Myanmar gebeurt of in Rusland met Navalny. Gaat het ons aan of gaat het ons niet aan: wat is het verschil? In essentie voelen we… Verder lezen? Het volledige artikel lees je op Re-story.be.