Woensdag Dwarsdag: Over lentekriebels en winterangst

Ik las veel over ‘hoop, lef en trots’. Het Financieel Dagblad fileerde met name de vele financiële aannames. Maar ik las bijna niets over de meest angstaanjagende zin in het Hoofdlijnenakkoord 2024-2028 van PVV, VVD, NSC en BBB. Deze vier politieke partijen scharen zich achter de volgende zin: ‘Onderwijsmethodes moeten bewezen effectief en verder politiek neutraal zijn.’

Angstaanjagend zijn de aannames die stilletjes in deze zin verstopt zitten. Namelijk dat onderwijsmethodes nu helemaal niet effectief hoeven te zijn. Iedereen doet blijkbaar maar wat. Maar het argeloze einde van de zin spant de kroon: ‘en verder politiek neutraal’. Je krijgt toch een beetje het gevoel dat iemand een stok zoekt om later een hond mee dood te slaan.

Vier politieke partijen suggereren dat onderwijs ‘politiek neutraal’ moet zijn. Maar wat is ‘politiek neutraal’ onderwijs? Moet je wel of niet iets vertellen over het communisme? Moet de leraar er voortaan bij zeggen dat Karl Marx een hele foute man was, of is dat dan weer niet de bedoeling? Mogen we benoemen dat de Jodenvervolging in Nederland een van de meest succesvolle was in alle landen die Duitsland bezette, of juist niet? Is suggereren dat Jodenhaat een onderdeel is van de islamitische cultuur ‘politiek neutraal’? Of moeten we dat zien als ‘entertainment’, omdat het in een talkshow werd gezegd?

Zoveel vragen…

Ik vrees dat we in de toekomst veel polemieken mogen verwachten in de Lentekriebels-stijl. Met veel verontwaardiging en harde woorden, maar zonder enige feitenkennis. Een ‘schokkende video’ is snel gemaakt. De waarheid achterhalen, kost meer tijd. Ik baseer mijn vermoeden op een andere zin in het hoofdlijnenakkoord: ‘Doelen over relationele en seksuele voorlichting zijn neutraal en beter toegesneden op de leeftijd van leerlingen, in het bijzonder in het basisonderwijs.’

Daar is het toverwoord weer: ‘neutraal’. Opnieuw een zin propvol suggesties en verwijten. Is de huidige seksuele voorlichting niet ‘neutraal’? Wordt seksuele voorlichting niet toegespitst op leeftijd? Ja, wel degelijk. Sinds binnen het basisonderwijs aan seksuele voorlichting wordt gedaan, krijgt iedere leeftijdscategorie de informatie die bij die leeftijd past. Maar ‘beter toegesneden’ verraadt al met welke stok Lentekriebels straks wordt doodgeslagen. Namelijk: ‘niet neutraal’.

U heeft niet veel onderwijs nodig om te zien wat de werkelijke rode draad in dit hoofdlijnenakkoord is. ‘Hoop, Lef en Trots’ draait om het ophemelen van de eigen cultuur. Gewoon ‘normaal doen’. De vorige premier zei het al. We sluiten uit wat ‘anders’ is. We sluiten ‘de Ander’ uit, liefst bij de grens. Op geheel neutrale wijze, uiteraard.

Bang voor de winter. Kent u die uitdrukking?

Wouter de Koning, publicist & auteur van Altijd 17

Woensdag Dwarsdag columns zijn openhartige verhalen met een randje, een ‘bite’ of een stimulans om positieve verandering in gang te zetten.