Woensdag Dwarsdag: Van digitale en duurzame transformatie naar militaire transformatie

Het is de afgelopen jaren veel gegaan over eerst digitale transformatie en daarna over duurzame- en energietransitie. Maar het lijkt erop dat we zullen moeten wennen aan een nieuwe term: “de militaire transitie”.

De economische groei in de klassieke zin van het woord – waarbij gelukkig steeds meer vraagtekens worden geplaatst – zal de komende jaren niet alleen groen zijn, maar jammer genoeg ook de kleur van het bloed hebben.

Geen enkele economist of analist had dit scenario verwacht. Eens te meer staan alle toekomstvoorspellers figuurlijk in hun blootje. Na de covidpandemie hebben politici en media ons overspoeld met plannen en berichten over een “groene” relance in Europa. Daarbij haalden ze duizelingwekkende cijfers aan. Europa zou onafhankelijk worden van China, waarvan het plots had gezien dat het “de fabriek van de wereld” was en tegelijk massaal inzetten op “vergroening”.

Een goede twee jaar na de pandemie stellen we vast dat die Europese vergroening lang niet zo snel gaat als verwacht en zelfs vaak het tempo van China niet kan volgen, zoals blijkt uit het feit dat Chinese elektrische wagens onze contreien overspoelen.

Volgens de klassieke economische principes is dan maar overgeschakeld op een groei met de kleur van het bloed. Een economische groei die te danken is aan de herbewapening in Europa en in de rest van de wereld. En dit op aangeven van de republikeinse presidentskandidaat Donald Trump en in diens kielzog ook van zijn democratische tegenkandidaat Joe Biden, die allebei aandringen op meer defensie-uitgaven op het oude continent. België en andere Europese NAVO-landen halen bijvoorbeeld niet de door de Amerikanen vooropgestelde norm van defensie-uitgaven van 2% van het BBP.

Het is droevig om vast te stellen, maar de heilige principes van de neoliberale economische groei blijven dus halsstarrig overeind. Inzetten op “groene groei” is daarom snel vervangen door inzetten op “bloedrode” groei. Alle mensenlevens die dit momenteel in Gaza, Oekraïne, maar ook Jemen en Congo en alle andere oorlogsgebieden kost, zijn blijkbaar van geen belang. Zelfs als de groei bloedrood kleurt, is het groei. En dat is jammer genoeg wat het oude economische verhaal, dat zo dringend aan vervanging toe is, nog altijd wil.  Er is dan ook grote nood aan optimistische verhalen van denkers en doeners die tonen dat het wél anders zou kunnen.

Geert Degrande, co-founder Re-story, publicist

Woensdag Dwarsdag columns zijn openhartige verhalen met een randje, een ‘bite’ of een stimulans om positieve verandering in gang te zetten.