Woensdag Dwarsdag: Hou je geld, ik wil sociale zekerheid

Eduardo Galeano, de Zuid-Amerikaanse auteur, vertelt in zijn prachtige trilogie Kroniek van het Vuur van een Indiaans (ik moet nu zeggen ‘oorspronkelijke bewoner’) chief. Hem werd met kracht van argumenten – en bleef het daar maar bij – het Christendom aangeprezen. Hij gold als ongelovig. Zijn antwoord op de woordenbrij van de bevlogen priester, was bedachtzaam:

‘Het krabt, het krabt heel goed. –

maar het krabt niet waar het jeukt.

Dat gevoel, verbeeld ik mij, overkomt me als wij over bestaanszekerheid spreken. Dat gaat over geld. Dat is de basis van het overleven. Maar leven kan geld niet brengen. Het gaat om sociale zekerheid. Of zo je wilt solidariteit. Dat de karavaan niet verder trekt en je in eenzaamheid achterlaat. Dat je ergens bij kunt horen. En dat er voorzieningen zijn die dat faciliteren. Het park met de bankjes, de waterkraan die open kan, de buren die je kent of kennen kunt. De toegankelijke plekken die zicht op kunst en amusement geven, de winkels binnen loopafstand. De kroeg waar je vrienden treft, de kerk waarvan de deuren openstaan. Sociale advocatuur voor als het tegenzit. En een filiaal van gemeentelijke dienst. Een bibliotheek en sportverenigingen. En mensen die niet meteen van kleur verschieten als iemand ‘niet van hier’ is.

Bestaanszekerheid is dat een dak boven je hoofd vanzelfsprekend is en eten geen luxe.

Het is een vriendelijke sfeer, waarin respect gebruikelijk is. Een hand die op je schouder rust. Waar je geduldig wordt verstaan, ook als je de taal nog niet machtig bent. En waar je cultuur niet afgewezen wordt en als vreemd wordt afgedaan.

Waar je niet met de criminaliteit van je categorie wordt geassocieerd. Waar wit zijn niet betekent dat je bevoorrecht bent en zwart niet automatisch betekent dat je achtergesteld bent.

Waar een grap je niet onmiddellijk diskwalificeert en je achternaam niet meteen betekent dat je naast de stapel valt. Waar een opleiding je niet boven anderen stelt en je handen evenveel waard zijn als je hoofd. Waar liefde telt boven wat in geld te tellen valt. En waar niet overal een prijskaartje aan hangt.

Bestaanszekerheid is sociale zekerheid. Die verdienen we allemaal. Een veilig bestaan waarin nog voldoende uitdagingen overblijven. Hou je geld, geef het uit aan sociale zekerheid.

Harry Starren, publicist, spreker

Woensdag Dwarsdag columns zijn openhartige verhalen met een randje, een ‘bite’ of een stimulans om positieve verandering in gang te zetten.