ThursDaily: verkiezingsdebat over klimaat en energie

Afgelopen dinsdag gingen negen politieke partijen met elkaar in debat. Ze stonden niet tegenover elkaar, maar naast elkaar. Het idee van het debat – dat plaats vond in TivoliVredenburg te Utrecht – was dat partijen op zoek gaan naar overeenkomsten. De organisatie riep partijen op om het enkel te hebben over hoe Nederland de klimaatdoelen moet halen. Een aantal partijen was er niet bij, waaronder de partijen die het klimaatverdrag van Parijs niet erkennen. Ook had de organisatie een panel van wetenschappers uitgenodigd voor duiding en om te voorkomen dat politici dingen zouden zeggen die niet kloppen.

In de eerste debatronde ging het over de rol die de overheid zelf heeft in de klimaattransitie. Na een korte introductie nodigde de presentatie Sandra Beckerman (SP), Cor Pierik (BBB) en Tjeerd de Groot (D66) uit om met elkaar in gesprek te gaan. Op het scherm achter de kandidaten stonden de standpunten van de drie partijen. Met een rood, geel of groen bolletje werd aangegeven in welke mate zij achter het standpunt staan. Al vrij snel werd duidelijk dat de discussie vooral over windmolens en kernenergie zou gaan.

Na een kort praatje van alle kandidaten ontstond er al vrij snel een kleine clash tussen D66 en BBB. Tjeerd de Groot benoemde dat de BBB in hun verkiezingsprogramma openlijk twijfelt aan de impact van de mens op het klimaat. Hij riep Pierik op om dit per direct te rectificeren. ‘Wij willen de doelen in 2050 halen, dat is haalbaar maar daar moeten we wel voor knokken’, aldus Pierik. Dat opende een discussie, want D66 en SP vroegen zich af of die doelen wel haalbaar zijn als BBB minder windmolens in zee wil en geen op land. De kandidaat van NSC – Wytske Postma – zette haar joker in om een kritische kanttekening te zetten bij het standpunt van BBB. Zij stelde dat het plaatsen van windmolens op zee juist kan helpen om het onderwaterleven te ondersteunen. Cor Pierik bleef van mening dat er sprake moet zijn van een energiemix, zodat Nederland niet afhankelijk is van enkel zon of wind. D66 kon zich daar in vinden. ‘Wij zijn niet op alle oplossingen verliefd, maar ze zijn wel allemaal nodig.’ De SP bleef kritisch op kernenergie en biomassacentrales.

In de tweede ronde kwam het bedrijfsleven aan bod. Michel Klein (ChristenUnie), Derk Boswijk (CDA) en Christine Theunissen (PvdD) werden naar voren geroepen. Er was veel consensus, maar op twee punten ontstond er een discussie. PvdD is erg gepassioneerd over een klimaatplicht voor bedrijven. De andere twee partijen liepen daar niet warm voor en zagen meer in maatwerkafspraken met de industrie. Aan het eind van de ronde waren de drie partijen het er wel over eens dat – als er dan afspraken met bedrijven worden gemaakt – zij wel verplicht zijn zich daar aan te houden en er consequenties zijn als zij dat niet doen.

De laatste debatronde bestond uit de drie partijen die het hoogst in de peilingen staan. Wytske Postma van NSC, Silvio Erkens van de VVD en Suzanne Kröger van GL/PvdA. Dit debat ging over de rol van de burger. Opvallend was dat alle drie de partijen veel ambitie hadden. Een punt waar men het niet met elkaar over eens was, ging over de klimaatsteun voor armere landen. De VVD ziet dat niet zitten en ook NSC is terughoudend. Silvio Erkens werd na zijn betoog flink berispt door één van de wetenschappers. Zij vertelde gepassioneerd over de historische verantwoordelijkheid die Nederland heeft. Zij vindt dat Nederland die verantwoordelijkheid moet nemen door armere landen ook financieel bij te staan.

Het debat deze avond was verfrissend en constructief. De sfeer was over het algemeen goed; men kon met elkaar in discussie, maar stevige oneliners deden het niet goed. Een debat dat echt inhoudelijk was zonder dat politici dat van tevoren claimen en het niet waarmaken.