Technologie bevordert cognitieve veerkracht bij ouderen

Dementie neemt wereldwijd toe. In een onderzoek in Nature Human Behavior keken neurowetenschappers of dit met digitale technologie te maken heeft. Is er een verband tussen het gebruik van digitale technologie en een verhoogd risico op dementie? Volgens het onderzoek juist niet.

De mensen die gediagnostiseerd worden met dementie zijn vaak de eerste generatie die op grote schaal de opkomst van de digitale technologie heeft meegemaakt. Hierdoor ontstond de vraag of dit misschien een verband zou kunnen hebben. Het onderzoek toont het tegendeel aan: digitale technologieën worden juist gelinkt aan minder cognitieve achteruitgang.

Volgens neurowetenschapper Michael Scullin van Baylor University wordt er veel gepraat over hoe technologie schadelijk voor ons is. ‘Mensen gebruiken steeds vaker de termen “braindrain”, “hersenrot” of “digitale dementie”.’ Dit soort termen verraden wat velen denken over het cognitieve effect van digitale technologie. Maar klopt dit ook? Het bleef lang onduidelijk of het gebruik van technologie schadelijk is voor het brein. Nu kunnen wetenschappers dit eindelijk onderzoeken, aangezien de eerste generatie die een groot deel van het leven met digitale technologieën te maken kreeg, de leeftijd bereikt waarop ook dementie voorkomt.

De resultaten, gebaseerd op een analyse van 136 onderzoeken met gegevens van meer dan 400.000 volwassenen, schijnen het tegenovergestelde te laten zien. Ze wijzen er juist op dat digitale technologie de cognitieve veerkracht van deze volwassenen bevordert. Heel concreet linkt het onderzoek het gebruik van digitale technologie aan een 58 procent kleinere kans op cognitieve achteruitgang.

Volgens Scullin waren die resultaten voor sommigen erg verrassend, omdat het gebruik van technologie vaak wordt geassocieerd met een zittend en passief bestaan, zowel fysiek als mentaal. Voor de huidige generatie ouderen – die hun kindertijd nog schermvrij hebben doorgebracht – blijkt het gebruik van technologie juist cognitief uitdagend.

Vaak uiten ouderen frustratie over het gebruik van technologie, en ze vinden het moeilijk om te leren. ‘Net dat is de cognitieve uitdaging die gunstig kan zijn voor de hersenen, zelfs als het op dat moment niet geweldig aanvoelt’, zegt Scullin. Technologie vereist veel aanpassingen en flexibiliteit, zoals het begrijpen van nieuwe software-updates, omgaan met haperend internet of het wegwijs geraken uit online informatie. ‘Als je dat al jaren doet is dat goeie hersentraining, ook al ervaar je misschien frustratie.’

Ook helpt de digitale technologie de onderzochte ouderen om in contact te blijven met vrienden, kinderen en kleinkinderen. Niet alleen is het mogelijk om met ze te praten, maar ze kunnen ze ook zien. Foto’s en e-mails kunnen veel sneller worden gedeeld dan vroeger. Volgens Scullin betekent dit dat er meer mogelijkheden zijn om eenzaamheid te verminderen. Van eenzaamheid is geweten dat het een risicofactor is voor achteruitgang van het brein en dementie. Het verband tussen het gebruik van digitale technologieën en een betere cognitieve gezondheid kan daarom wellicht ook op deze manier verklaard worden.

Hoewel Scullin de veelbesproken negatieve effecten van technologie niet wil minimaliseren –zoals afleiding door de smartphone tijdens het rijden of het gebruik van chatten in plaats van échte interactie – benadrukt hij dat een gezond gebruik van digitale hulpmiddelen bij oudere volwassenen goed is voor de gezondheid van het brein.

Klik hier voor meer informatie.