SunDaily: Jeremiëren

Ik heb een heel zwaar leven
Echt heel zwaar

Alles is voor mij ontzettend moeilijk
Ik heb echt een heel zwaar leven
Nee, nee maar echt waar
Het leven is voor mij gewoon ontzettend zwaar

Ken je het werkwoord ‘jeremiëren’? Mocht je een opfrisser nodig hebben: luister maar eens naar het liedje ‘Zwaar leven’ van Brigitte Kaandorp. Dan weet je het vast weer. Jeremiëren is het uiten van een intense klaagzang over het leven, de toestand van de wereld, de toekomst en wat nog meer zij.

De Bijbelse profeet Jeremia heeft de twijfelachtige eer dat zijn naam verbonden is aan intens geklaag en gejammer. Hij werd als jong jochie uit een achtergestelde bevolkingsgroep geroepen om zijn volksgenoten te vertellen dat ze hun leven moesten beteren. Hij beleefde daar erg weinig vreugde aan en vervloekte zelfs de dag waarop hij werd geboren. Een echte doemdenker zou je zeggen. Niet iemand om eens gezellig mee koffie te gaan drinken.

Ook onze tijd kent mensen die je vertellen dat de wereld naar de verdoemenis gaat en dat wij ons leven moeten beteren. En die het er niet gezelliger op maken. Denk maar aan de Greta’s van deze wereld en aan de film ‘Don’t Look Up’. Gelijk hebben of gelijk krijgen: dat is nogal een verschil.

Misschien huist er ook wel een Jeremia in jou. Zo las ik deze week een bericht van iemand die aan een collegezaal vol studenten had gevraagd hoe zij tegen duurzaamheid aankijken. Slechts een fractie kon het ook maar iets boeien. Tot zover het beeld van bevlogen en bewuste jongeren. Je zou er ook echt treurig van worden.

Als we dan toch Jeremia taalkundig koppelen aan onze klaagzang over de toestand van de wereld en het leven, misschien moeten we iets langer kijken. Want bij zijn roeping als jongen, liet God hem in een visioen een amandeltakje zien. De amandelboom is de eerste die gaat bloeien in het vroege voorjaar. De letterlijke vertaling is ‘wakkerboom’. Boodschap: er is altijd hoop, schoonheid en mogelijkheid tot een nieuw begin. Oók wanneer dat totaal niet zo lijkt te zijn.

Net als in Jeremia’s tijd hebben ook wij beelden en verhalen van hoop nodig. Niet om ellende te bagatelliseren, maar om er een ander perspectief naast te zetten.  Zanger Nick Cave gaf in zijn blog The Red Hand Files twee creatievelingen er onlangs stevig van langs toen ze meldden dat hun werk zo ongepast voelt in deze ellendig wereld. NEE! Juist nú is het zo belangrijk dat er schoonheid is, dat er amandeltakken bloeien.

Yes, the world is sick, and yes it can be cruel, but it would be a whole lot sicker and a whole lot crueler if it were not for painters and filmmakers and songwriters – the beauty-makers – wading through the blood and muck of things, whilst reaching skyward to draw down the very heavens themselves.

De EO-podcast Moderne Profeten wijdde een hele aflevering aan Nick Cave. Ik snap wel waarom.

Agnes van der Sluijs, coach, facilitator

Dit is een column uit de reeks getiteld ‘SunDaily’: korte verhalen van mensen die anderen inspireren met een zondagsverhaal.