Studenten maken gesteente van afval

Afvalstromen als vliegas, slib en shredder residu kunnen een nieuw leven krijgen door een innovatie van studenten van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e). Ze doen onderzoek naar een installatie die van moeilijk verwerkbaar afval spoorballast, tuintegels en andere basaltproducten maakt.

De installatie met de naam CORE magma moet van allerlei complexe, chemische afvalstoffen basalt maken. Een van die stoffen is bijvoorbeeld vliegas (een soort fijn as dat vrijkomt bij energieopwekking). Normaalgesproken wordt deze stof gedumpt. Hetzelfde geldt voor shredder residu (afval van gesloopte auto’s) en slib (overblijfsel van gezuiverd afvalwater); de CORE magma recyclet ook deze grondstoffen voor basaltproductie. De uitdaging is dat er niet met pure materialen gewerkt kan worden, maar met afvalstromen, bestaande uit verschillende mineralen, metalen en plastics.

Minder transport, minder CO₂

Het eindproduct basalt is een gesteente dat voor veel dingen wordt gebruikt in Nederland, vooral voor spoorballast. De stenen waarop de treinrails steunen kunnen dus in de toekomst van afval gemaakt worden. Het basalt kan ook dienen voor tegels.

Een ander voordeel van basalt produceren in plaats van mijnen, is het minimaliseren van transport. In het productieproces van spoorballast is veertig procent van de CO₂-uitstoot gerelateerd aan winning, transport en bewerking. Hoewel er geen exacte cijfers zijn over de vermindering van CO₂-uitstoot door de nieuwe installatie, kost het breken van natuurlijk basalt veel energie door de hardheid van het gesteente. Hetzelfde geldt voor het transport van basalt over zee.

Realisatie

De studenten van team CORE hadden al in 2019 een installatie gemaakt waarmee ze afval tot basalt verwerkten. De nieuwe CORE magma moet echter de productie in verschillende vormen en hardheden mogelijk maken, waardoor toepassingen als spoorballast veel dichterbij komen. Financiering van het project komt van twee alumni van de TU/e, ProRail en de Technische Universiteit van Eindhoven. Teamcaptain Tatum Simons: ‘Dit soort projecten zijn een voorbeeld van hoe verschillende generaties TU/e studenten samenwerken om de wereld te verbeteren.’

Beeld: Een actieshot van de installatie tijdens het gietproces, het zand op de foto (gietzand) wordt gebruikt voor het maken van specifieke vormen doordat het in staat is hoge temperaturen te weerstaan. Foto: Dirk van Meer