Rivieren stromen weer vrij in Europa

Vorig jaar zijn er in Europa 542 dammen uit rivieren verwijderd, wat een nieuw record is. Hierdoor kan bijna drieduizend kilometer aan rivieren weer vrij stromen en dat is goed nieuws voor de biodiversiteit.

Uit het rapport Dam Removal Europe 2024 blijkt dat het aantal verwijderde dammen nog nooit zo hoog waren in één jaar. Voor het eerst zijn er meer dan vijfhonderd barrières verwijderd, een stijging van 11 procent ten opzichte van het vorige jaar. De afbraak van dammen gebeurde in totaal 23 Europese landen, waaronder België en Nederland. Bosnië en Herzegovina, Kroatië, Tsjechië en Turkije deden dit voor het eerst.

Volgens Jelle de Jong van het Wereld Natuur Fonds (WWF) toont dit recordjaar aan dat steeds meer landen en gemeenschappen de waarde inzien van vrij stromende rivieren. ‘Gezonde rivieren zijn essentieel voor biodiversiteit en klimaatadaptatie. Europa heeft de meest gefragmenteerde rivieren ter wereld – het is cruciaal dat we doorgaan met de verwijdering van verouderde dammen.’

Naar schatting telt Europa meer dan 1,2 miljoen barrières in rivieren, van dammen tot stuwen en duikers. De meesten daarvan zijn verouderd en blokkeren de natuurlijke stroom van water, sedimenten en vissen. Dit heeft gezorgd voor een dramatische achteruitgang van de biodiversiteit. Het aantal zoetwatertrekvissen is sinds 1970 bijvoorbeeld met 75 procent afgenomen.

In het kader van de Europese natuurherstelwet uit 2024 zal tegen 2030 minstens 25.000 kilometer aan rivieren weer vrij stromend worden gemaakt. De verwijdering  van dammen speelt daarbij een sleutelrol. Een voorbeeld van zo’n succesvol herstelproject is de Giovenco-rivier in de Italiaanse Apennijnen. Hier werden over een afstand van 11 kilometer vijf barrières verwijderd. Voor het eerst in tientallen jaren kan het water er weer natuurlijk stromen.

De rivier heeft zich hersteld tot een evenwichtige biotoop voor trekvissen, maar er werd ook een heropleving opgetekend van insecten, vogels en andere dieren zoals de otter. Volgens experts zal de herstelde rivier zal ook beter bestand zijn om overstromingen te voorkomen en erosie tegen te gaan.

Voor meer informatie, klik hier.