Partnerschap tussen mens en dier groeit

De positie van het dier in onze maatschappij verandert. De opstelling van de mens als heerser over dieren maakt geleidelijk plaats voor een houding die gekenmerkt wordt door betrokkenheid bij dieren en acceptatie van hun eigenheid. Inbreuken op dierenwelzijn worden steeds minder geaccepteerd.

Volgens de Raad voor Dierenaangelegenheden (RDA) bewegen we naar een nieuw verbond tussen mensen en dieren. Dit stelt de organisatie in het rapport De Staat van het Dier dat eind september 2019 verscheen. RDA is een adviesorgaan dat de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit gevraagd of op eigen initiatief adviseert op het gebied van dierenwelzijn, zoals dierengezondheid en ethische kwesties.

Dierenrecht

Dieren hebben het in Nederland in de afgelopen 25 jaar steeds beter gekregen. Er is meer aandacht en zorg voor het welzijn en de gezondheid van bijna alle diersoorten. Ook is de wettelijke bescherming van veel dieren verbeterd. Uit een publieksenquête van de RDA blijkt dat mensen dieren een goed leven gunnen en volgens velen hebben dieren, omdat ze een eigen waarde hebben, daar ook een moreel recht op. The Optimist sprak een jaar geleden met verschillende experts over het recht van het dier in Dierenrechtenactivisme geeft dieren een stem.

‘Eigenaren hebben steeds meer over voor hun dieren. De toegenomen maatschappelijke aandacht voor dierenwelzijn en de toegenomen, ook technische, mogelijkheden maken dat we steeds hogere eisen gaan stellen aan dierhouders en houderijsystemen’, signaleert de RDA.

Toch zijn er nog enkele taaie kwesties die om een oplossing vragen, zoals welzijnsproblemen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan lichamelijke ingrepen zoals staarten couperen, krappe hokken, verveling veroorzaakt door een prikkelarme leefomgeving, sterfte van jonge dieren en transport over lange afstanden. Om dit op te lossen kan de verschuiving naar een kringlooplandbouw worden aangegrepen voor innovaties voor het welzijn en de gezondheid van dieren, stelt de RDA.

Wilde dieren

Tevens zijn nieuwe kaders voor dieren in het wild nodig, constateert het adviesorgaan. De bescherming van populaties en ecosystemen moet worden aangevuld met de bescherming van individuele dieren. Belangrijk in dat verband is ook de discussie over dieren die plagen veroorzaken, volgens de RDA.

‘Niet zelden vervullen deze dierpopulaties een cruciale rol in het ecosysteem, denk aan insecten die voedsel zijn voor vogels en sommige zoogdieren die essentieel zijn voor de reproductie van planten. Als dieren die overlast geven, dan toch bestreden moeten worden, is het belangrijk om dat met zo min mogelijk ongerief voor de dieren te doen’, aldus de RDA.

Beweging

De RDA vindt dat we een beweging moeten maken naar het accepteren en respecteren van de eigenheid van dieren, met hun soorteigen gedragsrepertoire en behoeften. Vanuit dat perspectief is een kritische blik op onze huidige systemen en praktijken nodig: waar staan die verbeteringen in dierenwelzijn- en gezondheid in de weg? Onder welke condities mogen we dieren doden? Wanneer mogen we het genetisch materiaal van dieren veranderen met moderne DNA-technologie?

De RDA wil een rol vervullen in het vormgeven van een nieuw partnerschap tussen mensen en dieren door samen met overheden, maatschappelijke partijen, wetenschappers en betrokkenen urgente onderwerpen op het vlak van dierenwelzijn en diergezondheid aan te pakken. We willen begaanbare wegen zoeken. Elke vier jaar zal de RDA de publieksenquête naar de Staat van het Dier herhalen, zodat de trends zichtbaar worden in de plek van het dier in de Nederlandse samenleving.

In de Staat van het Dier staat de agenda die de RDA voor zichzelf ziet. In de komende periode gaat de RDA in gesprek over die agenda. Dat gebeurt onder meer met de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en dit najaar tijdens een aantal regionale bijeenkomsten. Indien u geïnformeerd wilt worden over wanneer deze bijeenkomsten plaatsvinden, kunt u dit aangeven via info@rda.nl. Zij laten dan per e-mail weten wanneer een en ander vastgesteld is.