Meeste vertrouwen in de politie

Onderzoek toont aan de we in Europa het meest vertrouwen hebben in de politie. Maar wat kan de politie doen om nog meer vertrouwen te verdienen?

In Europese landen is het vertrouwen in de politie relatief hoog ten opzichte van andere instituties zoals het parlement, de rechterlijke macht en de ambtenarij. Lage corruptie en een integer handelende politie zijn belangrijker voor dat vertrouwen dan de criminaliteitscijfers. Dat blijkt uit onderzoek van criminoloog Dorian Schaap. Hij vergeleek het vertrouwen van burgers in de politie in verschillende landen in de Europese Unie. Ook onderzocht hij strategieën van de politie om dat vertrouwen te vergroten.

Hoog vertrouwen

Het vertrouwen in de politie is de afgelopen decennia in de meeste Europese landen gestegen, in tegenstelling tot het vertrouwen in andere instituties, zoals het parlement, de rechterlijke macht en de ambtenarij. In Nederland blijkt het vertrouwen in de politie hoog, vergeleken bij andere landen. Schaap: ‘Vanaf 1981 tot 2002 zagen we wel een langzaam afnemend vertrouwen, met een flinke dip in 2002, de moord op Pim Fortuyn, maar sinds 2002 is het langzaam weer gestegen.’

Drie soorten strategieën

Schaap onderscheidt drie soorten strategieën waarmee de politie probeert het vertrouwen van de burger te winnen. De eerste is een focus op effectiviteit en misdaadbestrijding. Opmerkelijk genoeg blijken nationale criminaliteitscijfers geen invloed te hebben op het vertrouwen. Schaap: ‘Denemarken en Zweden zijn bijvoorbeeld landen met behoorlijk forse misdaadcijfers, desondanks is het vertrouwen in de politie hoog. In Kroatië zijn de misdaadcijfers lager, maar er is toch weinig vertrouwen.’

De tweede strategie is het zogenaamde community policing (de wijkagent). Maar wat vooral positief samenhangt met vertrouwen is de derde strategie: een nadruk op integer handelen van de politie en het bestrijden van corruptie in een land.

Misdaadbestrijding

Hoewel Misdaadbestrijding dus geen effect blijkt te hebben op vertrouwen, blijkt uit interviews die Schaap verrichte onder politiefunctionarissen in Engeland, Denemarken en Nederland dat deze strategie vaak wel wordt gezien als een goede manier om vertrouwen te winnen. Ook komt uit de interviews naar voren dat vertrouwensstrategieën sterk verschillen per land en zelfs per wijk. Dit hangt af van lokale omstandigheden en behoeften. Het simpelweg bestrijden van corruptie is dus niet noodzakelijk een oplossing voor het gehele land.

Schaap: ‘Zo zie je bijvoorbeeld in Denemarken, waar gemiddeld veel vertrouwen in de politie is en weinig corruptie, in armere regio’s en in wijken met veel etnische minderheden forse problemen met vertrouwen. In zo’n omgeving probeert de politie dan vertrouwen te winnen met vormen van community policing: dicht bij de burger opereren.’