Liever lui dan moe: waarom lummelen belangrijk is

Het aantal werknemers met burn-out klachten is de laatste jaren van 11 procent in 2007 naar 16 procent in 2017 gestegen. Werknemers krijgen een steeds groter takenpakket met tegelijkertijd een verminderde onafhankelijkheid. ‘Dit is zorgelijk, omdat de combinatie samenhangt met werkdruk en het risico op werkstress verhoogt′, aldus TNO-onderzoeker Wendela Hooftman.

Mensen zouden wat vaker naar andere diersoorten moeten kijken. Oud-directeur van Artis Maarten Frankenhuis verwoordde het als volgt: ‘Vooral mannelijke leeuwen voeren geen flikker uit; die liggen 22 van de 24 uur per dag te ronken.’ Net als dieren zijn mensen van oorsprong wel gemaakt om de juiste balans te vinden tussen ontspanning en inspanning. We zitten weliswaar vaak stil, maar dat is achter een bureau met scherm waar we stress en druk ervaren en dus niet ontspannen. Bovendien besteden we ook nog een flink stuk van onze vrije tijd achter een scherm, wat niet bijdraagt aan ontspanning. De helft van de Nederlanders haalt de voorgeschreven 150 minuten voor beweging per week niet. ‘Zonde’, aldus Frankenhuis, ‘mensen zijn gemaakt om lang te lopen.’

Breinstimulatie

Schrijver en evolutiebioloog Tijs Goldschmidt bestuurde de manier waarop dieren zich inspanden en bewogen in zijn essay Vis in Bad: ‘Dieren zijn zo geprogrammeerd dat ze precies zo lang bewegen als nodig is, zonder dat ze over de grens gaan. De rest van de tijd gebruiken ze om uit te rusten en te herstellen, zowel fysiek als mentaal. Er wordt gedacht dat slaap die functie heeft bij de mens.’ Slaap is echter niet de enige vorm van ontspanning voor de mens. Als je alleen maar op bed zou blijven liggen zou er ‘onderstimulatie’ plaatsvinden. Vind ontspanning door te wandelen, meditatie, of sporten. Dit zorgt ervoor dat het brein wel gestimuleerd wordt, maar op zo’n manier dat het kan herstellen.

Luiaard

Het grote voorbeeld van lummelen in het dierenrijk is natuurlijk de luiaard. Met een grondsnelheid van 0,3 kilometer per uur is hij zelfs slomer dan een schildpad. Dit wordt geholpen door zijn dieet van bladeren die alkaloïde, een soort valium, bevatten. Een luiaard is dus eigenlijk constant stoned. Toch is het beest een evolutionair succes want hij gaat al 64 miljoen jaar mee.