‘Jij leeft in een sprookjeswereld’

‘Jij leeft in een sprookjeswereld.’
Dat zei een vriend ooit tegen mij. Ik denk dat ik wel begrijp wat hij bedoelde, als ik zie hoe mensen worstelen met alles wat ze moeten doen of laten, gebaseerd op principes en regels, waarvan ik in veel gevallen uitga dat ze niet voor mij gelden.

‘Ik heb te veel stress’, hoor ik tieners zeggen. ‘Ik moet tienen halen, mijn bijbaan moet in de horeca zijn en mijn spieren, lippen en kaaklijn perfect. Ik moet na mijn studie meteen een statusverhogende baan.’ Van wie moet dat dan allemaal? Vraag ik onnozel. ‘Van de maatschappij,’ is het antwoord.

Dit zette me aan het denken. Wat wil de maatschappij van mij? En hoeveel trek je je aan van je ‘omgeving’?

• De dure merkkleding die de middelbare scholieren om mij heen droegen was niet voor mij bestemd. Ik ging daarom ontdekken en dragen wat ik zelf mooi vond en dat werd (tot mijn eigen verbazing) gewaardeerd. 
• Aangeboden rijlessen op mijn achttiende sloeg ik af. Een auto lag de nabije jaren totaal niet binnen mijn bereik en ik had er ook geen behoefte aan. 
• Ik koos een studie die ik interessant vond boven een richting die een goedbetaalde baan garandeerde, terwijl Koos Werkeloos me regelmatig als dreigend vooruitzicht werd voorgehouden.
• Bij mijn eerste echte baan wilde ik in plaats van salarisverhoging een dag minder werken. Lasten zo laag mogelijk houden, mooie dingen meemaken, reizen, fotograferen, verdwalen en verhalen hadden mijn voorkeur boven geld.
• Tot grote verbazing van mijn manager en angst van mijn ouders, zei ik mijn (tweede echte) baan op, zonder dat ik een andere had. Ik wilde een maand weg, wat niet kon bij dat bedrijf. 

Kortom: ook als je niet 100% doet wat je omgeving van je verwacht (of wil) leef je verder.

Inmiddels heb ik ontdekt dat je terecht kunt komen in een werkomgeving waar je jezelf mag zijn. In een team, waar naast je kennis en werkervaring ook je levenservaringen meetellen en dus bijdragen aan het geheel. Wat een grandioze verrijking na al die (met name commerciële) organisaties, waar ik me toch enigszins in bochten heb moeten wringen om precies te doen wat ze wilden. Organisaties waar ik stempeltjes meekreeg als wars van conventies, onpeilbaar of vreemde eend in de bijt. Organisaties waar totaal voorbij wordt gegaan aan jouw (leerzame) pieken, dalen en groei als mens. Een vat vol gemiste kansen, in mijn ogen, want juist die ervaringen geven je een waardevolle ‘brede horizon’. 

Je hoort veel verhalen van onzekere jongeren die zich ‘anders’ voelen of denken dat ze ‘anders’ zijn. Anders dan hun leeftijdgenoten, die dat ook allemaal denken… Ook worden we steeds vaker om onze oren geslagen met de term normaliseren. Maar wat is in Godsnaam normaal? Normaal, volgens welke norm dan? Wiens norm?

‘Ik ben de norm en de rest wijkt af,’ zeg ik altijd, enigszins gekscherend. Mede om de jongeren in mijn omgeving (hopelijk een beetje) te laten inzien dat het onmogelijk is aan de normen van al die anderen te voldoen. Die zijn immers per mens verschillend. En aan verandering onderhevig. Die van mij wel, in elk geval. 

Hoe is dat met jullie normen?

Fook Hali, communicatieadviseur, schrijver 

Deze column is luchtig gebaseerd op de prachtige LinkedIN-post van Dominique Warmerdam.