Honden ingezet bij zieke bomen

In het zuiden van Italië waart al tien jaar een ziekte rond die dodelijk is voor olijfbomen. Dit dreigde de olijfgaarden te verwoesten, maar wetenschappers en telers laten het er niet bij zitten. Hulp in die strijd komt uit een onverwachte hoek: honden.

In de Zuid-Italiaanse regio Apulië trad het probleem voor het eerst op: olijfbomen begonnen te verwelken. De oorzaak is een van de gevaarlijkste plantenbacteriën ter wereld: de Xylella fastidiosa. Het is de eerste keer dat deze bacterie in Europa opduikt. Na Spanje is Italië de grootste olijfproducent ter wereld. De ziekte is niet alleen een bedreiging voor de bomen en hun telers, maar ook voor de Europese economie. ‘Xylella Detection Dogs’ zouden de redding van deze bomen kunnen betekenen.

Tekenen van besmetting

De Xylella-bacterie wordt op planten overgedragen via insecten die van de bladeren eten. De bacterie verstopt de vaten die de plant gebruikt voor watertransport. Planten gebruiken water onder andere om belangrijke bouwstoffen te verplaatsen. Momenteel is er geen manier om een boom van de ziekte te genezen. Hoe meer bomen ziek worden, hoe sneller de ziekte zich verspreidt.

Om die verspreiding in te perken moet een zieke boom binnen een straal van vijftig meter van gezonde bomen worden ontworteld. De uitdaging is dat niet alle zieke bomen meteen tekenen van besmetting vertonen. Dit is waar de honden in het spel komen.

Geschikte speurhonden

Honden worden op allerlei manieren ingezet om mensen te helpen in onze maatschappij omdat ze twintig keer zoveel reukreceptoren in hun neus hebben als mensen. Ze kunnen zelfs de Xylella-bacterie opsporen. Het Xylella Detection Dogs-team traint bepaalde hondenrassen om de bacterie op te sporen. In kassen lopen de honden langs rijen planten. Als ze een besmetting ruiken slaan ze aan en blijven ze voor de plant zitten. Die plant kan dan van de gezonde planten worden afgezonderd. Voornamelijk labrador retrievers, herdershonden en cocker spaniels zijn geschikt voor dit werk omdat ze grotere neuzen en borstkassen hebben.

Er wordt gespeculeerd dat de bacterie in Europa aankwam via de import van koffieplanten. Geïmporteerde planten kunnen dankzij het Xylella Detection Dogs-team efficiënt worden getest op de bacterie. Zo kunnen ook planten die geen tekenen van besmetting vertonen worden opgemerkt, wat de verspreiding van de besmetting afremt.