Hoera! Steeds meer mensen depressief

De afgelopen decennia zijn steeds meer mensen depressief geworden. In Nederland wordt een op de vijf mensen tijdens zijn leven depressief. Zorgverzekeraars meldden in de periode van 2013 tot 2016 een gemiddelde toename van 33 procent in de diagnose ‘depressie’. Vrouwen hebben twee keer meer kans op een depressie. Maar de toename in de diagnose is voor beide geslachten hetzelfde. De toename was het grootst onder jongeren. De diagnose onder jongeren tussen de twaalf en zeventien nam toe met maar liefst 63 procent. Ook onder jongvolwassenen (achttien tot 34 jaar) was de toename hoger dan gemiddeld met 47 procent. De trend is dus duidelijk: de hoeveelheid depressies neemt toe en dat is een kwalijke zaak. Toch?

Toename depressiecijfers is goede zaak

Wat betreft Steve Hyman, onderzoeker op het gebied van psychiatrie, is het juist een goed teken. Hij betwijfelt of er in werkelijkheid wel een toename is in de hoeveelheid depressies onder de bevolking. Hij meent dat er enkel een toename is in de hoeveelheid mensen die zich met klachten bij een specialist melden. De klachten van een psychiatrische aandoening worden dus beter herkend en ook erkend. Bovendien zijn er allerlei screeningtesten bij gekomen die de diagnose kunnen stellen onder de jeugd, zelfs als zij zichzelf niet als depressief beschouwen. Ook dat maakt de cijfers hoger. Een goede zaak dus!

Minder stigma rond depressie

En er is nog een factor die bijdraagt aan de toename van het aantal gemelde depressies: minder stigma. Hyman: ‘steeds meer beroemdheden zijn open over hun problemen met hun geestelijke gezondheid. Er is ook meer aandacht voor in het nieuws. Grote namen, van Bruce Springsteen en Lady Gaga tot Karin Bloemen en Huub Stapel, allemaal praatten ze open over hun geestelijke gezondheidsklachten. Dit bestrijdt het klassieke beeld dat depressie iets is om je voor te schamen. Het stigma is beslist niet geheel weg, maar nu meer en meer mensen over hun klachten praten, zien meer en meer mensen in dat ze zelf ook die klachten hebben. Daardoor durven ze nu wel om hulp te vragen.’

Betere diagnose en behandeling voor depressies

Hoewel sommige dingen ten goede zijn veranderd als het gaat om depressie, zijn we er nog niet helemaal. Hyman benoemt bijvoorbeeld het ontbreken van een goede manier van diagnosticeren en het gebrek aan ontwikkelingen en verbeteringen rond behandelmethodes. Hoewel de cijfers wat hem betreft dus betekenen dat meer mensen hulp krijgen, betekent het nog steeds dat deze geestelijke aandoening veel voorkomt. Hyman: ‘De hoge cijfers rond depressie moeten ons zorgen baren. Maar, ze betekenen ook dat er minder mensen depressief zijn en dat ontkennen. Idealiter confronteren mensen hun depressie met open vizier en herkennen meer hulpverleners hun problemen. Daardoor kan de vraag naar betere behandelingen de aandacht krijgen die het verdient. Beleidsmakers zouden er goed aan doen hier alvast een voorsprong op te nemen door de erkennen dat bepaalde aspecten van onze maatschappij bijdragen aan het ontstaan van geestelijke klachten. Als de cijfers nog verder toenemen kunnen we misschien eindelijk gaan kijken naar het voorkomen van depressies, in plaats van de behandeling.’