Historische excuses koning

De excuses van koning Willem-Alexander voor het slavernijverleden van Nederland, hebben wereldwijd aandacht getrokken.

Niet alleen in de ons omringende landen, maar media van de Verenigde Staten tot China besteedden aandacht aan de toespraak die de koning op 1 juli in Amsterdam hield, 150 jaar na het afschaffen van de slavernij. Het was de eerste keer dat een staatshoofd deze officiële excuses maakte.

Vergeving

In de stromende regen sprak hij niet alleen excuses uit, maar vroeg hij om vergiffenis voor de rol die zijn voorvaderen hebben gespeeld ten tijde van de slavernij. ‘Het onafhankelijke onderzoek waartoe ik heb besloten, zal méér licht werpen op de precieze rol van het Huis van Oranje in de koloniale geschiedenis en de slavernij. Maar voor het overduidelijke gebrek aan handelen tegen deze misdaad tegen de menselijkheid, vraag ik vandaag, op deze dag dat we samen het Nederlands slavernijverleden herdenken, vergiffenis.’ Het vragen om vergeving is een bijzonder fenomeen, legde ethicus Paul van Tongeren bijna tien jaar geleden al uit in een artikel in Filosofie magazine.

Verschillen

De koning had ook oog voor degenen die anders denken over het maken van excuses – ongeveer de helft van de Nederlandse bevolking: ‘Ik realiseer me heel goed dat lang niet iedereen dezelfde gevoelens heeft bij deze herdenking. Er zijn ook inwoners van Nederland die het aanbieden van excuses zo lang na de afschaffing van de slavernij overdreven vinden. Zij ondersteunen echter in overgrote meerderheid wél de strijd voor gelijkwaardigheid van alle mensen, ongeacht kleur of culturele achtergrond. Daarom wil ik u vragen: stel uw hart open voor al die mensen die hier vandaag niet zijn, maar die wél samen met u willen werken aan een samenleving waarin iedereen volwaardig kan meedoen. Respecteer dat er verschillen zijn in beleving, achtergrond en voorstellingsvermogen.’