Het verrassende gevolg van smaak

In een nieuw onderzoek hebben wetenschappers gekeken naar de gevolgen van smaken (zoet, zuur, bitter, zout en umami) op risicovol gedrag. Zij vroegen 168 deelnemers om een computergestuurde ballon op te blazen. Met elke pomp kregen ze meer geld. Ze konden op elk moment stoppen en het geld krijgen, maar als de ballon knalde kregen ze niets. Mensen die iets zouts, zoets, bitters of umami hadden geproefd, pompten gemiddeld tussen de twintig en dertig keer. Maar mensen die iets zuurs proefden, pompten gemiddeld wel veertig keer.

Dr. Chi Thanh Vi, een wetenschapper verbonden aan het onderzoek, legt uit: ‘We weten dat sommige mensen eerder risico’s nemen dan anderen. We weten ook dat smaak onder andere dient als waarschuwingssysteem, dat mensen helpt belangrijke beslissingen te nemen over wat ze doorslikken of uitspugen. Gezien de parallel tussen enerzijds beslissingen nemen gedurende een risicosituatie en anderzijds smaak, verwachtten we een interactie tussen de twee.‘

Marianna Obrist, ook aan het onderzoek verbonden, licht de ontdekking toe: ‘We hebben nu voor het eerst aangetoond dat een zure smaak risicovol gedrag bevordert. In de experimenten zagen we dat zuur het nemen van risicovolle besluiten kan beïnvloeden. Dat doet het in verschillende landen, want ons onderzoek vond plaats in Groot-Brittannië en Vietnam. Maar het doet het ook in allerlei verschillende persoonlijkheden. We keken namelijk ook naar individuele verschillen tussen persoonlijkheden die sneller of langzsamer risico’s nemen en mensen die juist meer analytisch of intuïtief zijn.’

Daarmee bevestigen de onderzoekers dus hun eigen hypothese. Toch is meer onderzoek wenselijk. Obrist: ‘We hebben in ons werk alleen naar het gedrag gekeken, niet naar de hersenen. We zouden graag willen weten wat er in het brein gebeurt. Het zou kunnen dat we – door een hap uit iets zuurs te nemen – sowieso al bewust een risico nemen.’

Het onderzoek kan in de toekomst gevolgen hebben voor de hulp aan mensen die teveel of juist te weinig risico’s nemen in hun leven. Mensen met een angststoornis of depressie nemen bijvoorbeeld veel minder risico’s. Als zij iets zuurs aan hun dieet toevoegen, zouden ze wellicht sneller nieuwe kansen grijpen en daarmee hun leven verbeteren. Andersom werkt het ook. Een chirurg die citroen in zijn thee heeft? Een piloot die door een storm moet vliegen en een beetje extra azijn op zijn salade wil? Dat is misschien een minder goed plan.