FriDaily: sabelantilope keert terug naar de wildernis

De sabelantilope werd in 2000 in het wild uitgestorven verklaard. In verschillende dierentuinen was de soort nog wel vertegenwoordigd, maar het IUCN – een wereldwijde samenwerking die zich inzet voor natuurbehoud – stelde dat de soort niet langer in het wild te vinden was. Dat veranderede in 2023 toen de organisatie de sabelantilope op de Rode Lijst verschoof van “uitgestorven in het wild” naar “bedreigd”.

Het is voor het eerst dat de International Union for the Conservation of Nature (IUCN) een diersoort op de Rode Lijst “van uitgestorven in het wild” naar “bedreigd” verplaatst. Het herstel is te danken aan het conservatiewerk van dierentuinen over de hele wereld, maar ook aan de wildfokkers in de heuvels van Texas. Die hielden de antilope in leven, terwijl de regeringen van Abu Dhabi en Tsjaad samenwerkten aan een herintroductieprogramma.

In Tsjaad bevindt zich een gigantisch beschermd woestijn- en savannegebied ter grootte van Schotland – ongeveer 70.000 km2. Dit is de oorspronkelijke habitat van de sabelantilope. Tijdens een workshop in de hoofdstad van Tsjaad, N’Djamena, in 2012, wonnen Environment Abu Dhabi, de regering van Tsjaad, de Sahara Conservation Fund en de Zoological Society of London de steun van lokale grondeigenaren en nomadische herders. Zij zouden helpen met de herintroductie van de antilope in het reservaat. Environment Abu Dhabi startte het project en begon dieren uit dierentuinen en privécollecties bij elkaar te brengen. Dit om de genetische diversiteit te waarborgen. In maart 2016 werden de eerste 21 dieren van deze “wereldkudde” geleidelijk vrijgelaten in een afgesloten deel van het reservaat. Nadat ze konden wennen beviel het eerste vrouwelijke dier van een jong. De eerste sabelantilope in ruim drie decennia die in zijn oorspronkelijke habitat ter aarde kwam.

Eind januari 2017 vlogen de instanties nog eens 14 dieren vanuit Abu Dhabi naar het reservaat in Tsjaad. In 2022 beoordeelde het IUCN de natuurbeschermingsactie officieel. Uit die beoordeling volgde een verplaatsing op de Rode Lijst. Eind 2023 bepaalde het IUCN dat de diersoort als “bedreigd” zou worden beschouwd en niet “kritiek bedreigd”.  Het is een bijzondere prestatie, de wilde populatie bevat nu tussen de 140 en 160 dieren..