FriDaily: de bijzondere saiga-antilope is niet langer een bedreigde soort

Decennia van hard werken door nationale en internationale partners op het gebied van natuurbescherming werpen hun vruchten af. Van de saiga – tot voor kort een van de meest bedreigde antilopen – lopen er nu meer dan een miljoen rond in Centraal-Azië.

De IUCN Rode Lijst-status van dit bijzondere dier dat in de steppen te vinden is,  is veranderd van “kritiek bedreigd” naar “bijna bedreigd”. De stijging van het aantal saiga’s is voornamelijk te danken aan het Kazachse bolwerk. De populaties daar stegen van een gevaarlijk laag aantal van 48.000 individuen in 2005 naar een nieuw hoogtepunt van meer dan 1,9 miljoen.

Het is moeilijk om de Centraal-Aziatische steppen niet te romantiseren met al hun geschiedenis van interculturele uitwisseling en reizen. Maar gedurende al die tijd keek de saiga-antilope toe op alle passerende Turkse stammen, Mongoolse hordes, vreedzame nomaden en Marco Polo.

Het meest kenmerkende kenmerk van dit dier zijn zonder twijfel het paar opgezwollen naar beneden gerichte neusgaten en de prachtige, geringde hoorns die alleen door de mannetjes worden gedragen. Grote neusgaten zijn typerend voor sprinters in koude omgevingen, maar het is mogelijk dat ze ook een lokker zijn voor potentiële partners. Saiga zwerven al duizenden jaren door het Euraziatische steppegebied. Natuurbeschermers spreken van een zichtbare trots die de lokale bevolking heeft ten opzichte van de antilopen.

De terugkeer van de saiga is een gezamenlijke inspanning van regeringen, onderzoeksinstituten en natuurbeschermingsorganisaties. Het ging niet altijd makkelijk: een bijzondere belemmering voor hun herstel waren frequent optredende uitbraken van zoölogische ziekten. De Kazachse regering heeft consequent wetgeving aangenomen ter bescherming van de saiga. Zo wees de regering in 2021 twee nieuwe beschermde gebieden aan die samen meer dan 1.5 miljoen hectare beslaan.

Terwijl het bolwerk van de saiga in Kazachstan ligt, zijn er ook populaties in andere landen bijvoorbeeld in Rusland en China. Waarbij die laatste de saiga’s met dezelfde strengheid beschermt als bijvoorbeeld reuzenpanda’s, neushoorns en tijgers.