Filmtips om de quarantaine door te komen: Varda par Agnès

Na dertig keer The Optimist door te hebben gelezen, voel je misschien behoefte aan afwisseling. Daarom geven we, zolang we met mondkapjes in het OV zitten of beter thuis kunnen blijven, om de week een filmtip in onze filmrubriek. Vorige week raadden we Dolor Y Gloria aan. Nu is het tijd om de grens tussen documentaire en film op te zoeken met Varda par Agnès.

De naam Agnès Varda doet bij de meeste mensen waarschijnlijk niet een belletje rinkelen. Dat is een probleem dat snel de wereld uit moet worden geholpen. In de door haar zelf geregisseerde film leren wij over haar bijzondere leven, waarin zij niet alleen films maakt, maar zich ook mengt in de wereld van fotografie en beeldende kunst. Je zou het misschien niet zoeken achter de kleine Française, maar Varda is een stem die zich luid en duidelijk heeft laten horen, zowel in de Franse kunstscene als ook in de Amerikaanse. Hierdoor legde zij niet alleen gebeurtenissen vast die wereld veranderende gevolgen hadden, zoals de Black Panther Movement en de opkomst van het feminisme, maar ontmoette ze ook grote namen zoals Robert de Niro, Fellini en Jane Birkin.

Opvallend aan de film is dat, in het eerste half uur, je zou denken dat je een documentaire kijkt. Dat lijkt precies het doel dat Varda wil bereiken. Dit is namelijk een element dat niet alleen deze, maar ook vorige films in haar repertoire kenmerkt. Wat haar onderscheidde was een interessante mix tussen realiteit en fictie die je maar zelden ziet in films. Zo kiest zij er bijvoorbeeld voor om onverwachte elementen, zoals mensen die aan de kant het filmproces staan aan te gapen tijdens opnames, een levendig deel van haar scenes te laten worden. Want ook dat doet de film erg sterk: op een humoristische en eigenwijze manier, die voelt alsof je samen een wandeling maakt, laat Varda zien hoe niet alleen haar filmproces tot stand komt, maar ook de rest van haar oeuvre.

Het is maar zelden dat een kunstenaar haar eigen rouwbericht mag vormgeven, maar het toeval wil dat Varda een paar maanden na de première van de film op negentigjarige leeftijd is komen te overlijden. Hiermee eindigt ze haar carrière met een film die al haar wijsheden met ons deelt vlak voordat het te laat is. Al sinds haar eerste film in 1954 stond de regisseur aan het voorfront van de Franse kunst. Zo startte zij eigenhandig een nieuwe golf van Franse films in de jaren zestig. Met films als Jacquot de Nantes, Visages Villages en Cleo de 5 à 7 heeft zij dan ook een permanente plek veroverd in de kunstgeschiedenis als een grensverleggend en inspirerend artiest. Klik hier om te zien waar je de film kunt kijken.