Einstein heeft weer gelijk

Door een ster die rakelings langs een zwart gat raasde in het centrum van de Melkweg konden astronomen bevestigen dat de relativiteitstheorie van Albert Einstein klopt. De metingen haalden bovendien de zwaartekrachttheorie van Newton onderuit.

Dat stelt astrofysicus Odele Straub aan het astronomische centrum Paris Observatory. Het fenomeen werd eind juli aangekondigd door een team van wetenschappers uit Duitsland, Frankrijk, Portugal, Zwitserland, Nederland en de VS. De resultaten worden tevens gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Astronomy & Astrophysics.

Astronomen aan de European Southern Observatory in Chili bestudeerden de ster, S2 genaamd, sinds de jaren negentig. De afstand tussen het zwarte gat en de ster die voorbij raasde zou op dat moment zo’n twintig miljoen kilometer, aldus de astronomen. Door het licht dat de ster uitstraalde, werd het zwarte gat ontdekt. Einstein noemde dit gravitationele roodverschuiving, maar dit was tot nu toe nog nooit waargenomen.

Het team werd begeleid door Reinhard Genzel van het Max Planck-instituut voor buitenaardse fysica in Duitsland. Genzel en zijn collega’s volgden de ster die in een elliptische baan reisde rond het zwarte gat dat zo’n 26.000 lichtjaar van de aarde af ligt in het sterrenbeeld boogschutter. ‘Met een massa die vier miljoen keer zwaarder is dan zon, geneert het zwarte gat het sterkste zwaartekrachtveld in de Melkweg. De ideale plek om op de relativistische effecten te jagen’, aldus de astronomen.

Half mei verdween de ster verder dan ooit in het zwarte gat. Het lukte de wetenschappers met een instrument, dat licht combineerde uit acht verschillende telescopen om metingen te doen. In combinatie met een ander instrument, dat mat hoe snel de S2 naar en van de aarde reisde, kon het team van Genzel de roodverschuiving ontdekken. Doordat het licht van de ster dusdanig werd uitgerekt door de zwaartekracht van het zwarte gat, bleef de relativiteitstheorie van Einstein overeind.