Een verhoogde slagingskans van immuuntherapie bij kanker door bio-databank

Het Universitair Medisch Centrum in Groningen werkt samen met Radboud UMC en het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis aan een nieuw project: de zogeheten bio-databank over immuuntherapie bij kanker. Deze unieke biobank is misschien wel de sleutel tot succes.

Immuuntherapie is een behandeling die ervoor zorgt dat het eigen afweersysteem kankercellen beter kan vernietigen. Dit in tegenstelling tot chemotherapie, waarbij er een zeer zwaar middel wordt gebruikt om de kankercellen te doden. De ontwikkelingen gaan snel, voor een aantal vormen is immuuntherapie al een standaardbehandeling, daarnaast lopen er veel klinische studies.

In eerste instantie wordt voor dit project het lichaamsmateriaal van circa tweeduizend patiënten met negen types kanker bekeken en opgeslagen. Bloed, plasma, bloedcellen, biopten en zelfs ontlasting kan worden opgeslagen in de biobank. Vervolgens wordt op dit materiaal een ‘immuunanalyse’ uitgevoerd. Hiermee wordt bekeken of het materiaal reageert op immuuntherapie.

Positief effect op kanker door immuuntherapie-onderzoek

Hoogleraar John Haanen van het Antoni van Leeuwenhoek reageert in een persbericht op deze belangrijke ontwikkeling: “Deze nationale biobank en de data die we daaruit kunnen afleiden zal een positieve invloed hebben op het immuuntherapie-onderzoek in Nederland. Wat deze biobank bijzonder maakt, is dat we niet alleen DNA-analyses van de tumorbiopten inzetten, maar ook in de weefsels gaan kijken naar aanwezigheid van afweercellen, hun eigenschappen en naar afweermechanismen die de kanker gebruikt om het afweersysteem te verlammen.”

Maar het is niet alleen opslag van de weefsels die deze databank uniek maakt, maar juist wat er voor informatie wordt gewonnen. Door van te voren beter inzichtelijk te hebben welk type tumor reageert op immuuntherapie wordt deze behandeling niet nodeloos ingezet. Bovendien, als deze wel wordt ingezet, is beter voorspelbaar wat en hoeveel het effect zal zijn.

Reactie van kanker op immuuntherapie voorspellen

Haanen licht toe: “Daarna gaan we in bloed en andere lichaamsproducten van deze patiënten onderzoeken of er markers zijn die helpen voorspellen of patiënten wel of niet op immuuntherapie zouden kunnen reageren. Al deze data komen in een grote database die inzicht geeft in hoe tumoren omgaan met het immuunsysteem. Voor die patiënten die met immuuntherapie zijn of worden behandeld wordt die data ook aan de uitkomst van hun behandeling gekoppeld.  Uiteindelijk gaan we al deze informatie geanonimiseerd openbaar maken voor onderzoekers en artsen, zodat hiermee nog meer onderzoek kan worden gedaan. Hierdoor verwachten we sneller en nog specifieker te kunnen bepalen welke patiënt met welke immuuntherapie-combinatie succesvol behandeld kan worden”. Op termijn zullen ook andere ziekenhuizen patiëntmateriaal kunnen insturen.