Dit is de reden dat vuurwerk dit jaar plasticvrij is

Dat plastic schadelijk is voor het milieu weten we allemaal. Steeds meer plastic producten verdwijnen daarom uit de schappen of krijgen een milieuvriendelijk alternatief. Dit jaar is ook het vuurwerk vrij van plastic, maar dat gebeurde niet vanzelf.

De reden dat vuurwerk plasticvrij is, is het resultaat van een beweging van onderaf. Tot vorig jaar was het nog gebruikelijk om vuurwerk met plastic te verkopen. De activisten Merijn Tinga (Plastic Soup Surfer) en Dirk Groot (Zwerfinator), hun achterban en een speciale app zorgden ervoor dat supermarkten, bouwmarkten en speelgoedwinkels dit jaar geen categorie F1-vuurwerk meer verkopen waarin plastic zit. Dit is het lichtste soort vuurwerk, ook wel fopvuurwerk genoemd.

De knetterbal

Dat de retail ervoor koos om plastic uit vuurwerk te faseren, is het resultaat van 60 duizend foto’s van vuurwerk-plastic. Voor de kerst van 2019 riepen Tinga en Groot hun achterban en zwerfafvalrapers op om op straat foto’s te maken van restanten van knetterballen – de bekende plastic bolletjes met een lontje. Uit de foto’s die verzameld werden in een speciale app, bleek dat de knetterbal een ultiem voorbeeld is van plastic dat in de natuur terechtkomt en niet tot nauwelijks op te ruimen is.

Rechtszaak niet mogelijk

Tinga voerde campagne en bereidde een rechtszaak voor waarmee hij bedrijven die de knetterbal als ‘wegwerp plastic’ verkochten voor de rechter wilde dagen. De campagne samen met de verzamelde foto’s bleek voldoende effect te hebben. Tinga: ‘Opeens begrepen directeuren van grote supermarkten dat plastic dat bedoeld is om buiten op de grond te gooien niet in de schappen hoort.’ Onder druk van de campagne haalden veel retailers de knetterbal direct uit de schappen waardoor een rechtszaak niet meer nodig was.

Het Knalplastic Convenant

De Plastic Soup Surfer stelde vervolgens een uitgebreid convenant op dat alle plastics in alle categorieën vuurwerk moest uitfaseren. Het Knalplastic Convenant werd ondertekend door bijna de gehele Nederlandse retail en marktleiders onder de groothandels.

Afgelopen zomer tekenden de meeste van de bedrijven ook een volgend convenant van Tinga en Groot, waarin ze afzien van de verkoop van waterballonnen en plastic confetti. Kruidvat verkoopt naar aanleiding van de campagnes inmiddels uit eigen beweging ook geen nepsneeuw meer.

In The Optimist no. 188 lees je een interview met ‘Zwerfinator’ Dirk Groot. Het artikel liever online lezen? Dat kan hier.