Chris Ntombemhlophe Reid snijdt de keel van een kip door. Het bloed druppelt in de rivier die door de streek Pondoland kronkelt, in de Zuid-Afrikaanse provincie Oostkaap. Het is een daad die gruwelijk is, maar toch eerbiedig en ceremonieel wordt uitgevoerd – een offer aan zijn voorouders. Reid moet ze wel te vriend houden; de Zuid-Afrikaan is een zogenoemde sangoma, een spiritueel genezer die zijn cliënten helpt met geneeskrachtige kruiden en met advies dat hij naar eigen zeggen doorkrijgt via zijn voorouders. DOOR ELLES VAN GELDER Zuid-Afrika telt honderdduizenden sangoma’s. De meesten zijn zwart, evenals de cliënten die bij hen aankloppen voor fysieke, psychische of emotionele problemen. Volgens de Zuid-Afrikaanse Traditional Healers Council, een vereniging van genezers, gaat ruim tweederde van de bevolking geregeld naar een sangoma, soms aangevuld met een bezoek aan een arts die Westerse geneeskunde volgt. Tijdens het apartheidsregime vonden veel blanken deze zwarte traditie eng en duister. Maar daar komt langzaam verandering in. Reid is deel van die verandering. Zijn armen zijn behangen met kralen in wit, rood en blauw. In zijn hand heeft hij de staart van een koe: het teken dat hij een sangoma is. Sangoma worden is geen keuze, benadrukt hij. ‘Als je