Het Boek van de Week – Alter

Het Boek van de Week van de Betekenis Boeken Club is deze keer het boek van Marloes Morshuis – Alter (Uitgeverij Lemniscaat)

Marloes Morshuis heeft een ongelooflijk actueel en spannende roman met Alter geschreven. In een wereld – na deze – waarin van alles is misgegaan, is er stevig ingegrepen hoe we willen en moeten leven door iedereen en alles te controleren. Met de inzet van een zogenaamde dialego, een alomvattend device die je bezigheden van voor tot achter checkt en dat inmiddels is uitgegroeid tot een soort van alter ego, is er een nieuw soort samenleving ontstaan.

Tijdens het lezen moest ik onmiddellijk denken aan wat er nu in China gebeurt. Via Amnesty International las ik dit bericht: ‘Een ander middel om de bevolking te controleren is de dang’an (archief). Dit is een permanent dossier dat de prestaties en attitudes van burgers bijhoudt. Het bevat niet enkel de fysieke eigenschappen en de werkgeschiedenis van personen, maar ook beoordelingen door collega’s, prestaties van lagere school tot universiteit, veroordelingen of administratieve straffen, lidmaatschappen van verenigingen, etc.’

Dat Alter juist nu actueel is laten de gebeurtenissen in de wereld wel zien. Met Amerika, waar ICE dossiers licht van mensen en hen vastzetten. Laat ook de gebeurtenissen zien die we tijdens Covid zagen, en waar de filosoof René ten Bos over schreef in zijn boek ‘Het laatste woord’ dat ik eerder las: Efficiëntie is daarmee de nieuwe god geworden. En met het aanbidden van die nieuwe god is de menselijke maat ondergeschikt geraakt. We kennen allemaal de voorbeelden van ‘computer says no’. Of de digitale ongeschikte medemens die door het woud van klikken met de muis de weg niet meer weet te vinden. De wetten van efficiëntie zijn de bloedbanen van de samenleving geworden. De twijfelaars, de idioten, de ‘nee’ zeggers worden ervan afgesloten en leiden ten slotte allemaal aan bloedarmoede.

Het optimistische hieraan? Dat het boek ons bewust maakt van de urgentie om het tij ten goede te keren.

Lees de hele recensie van Ron van Es hier.

.