Geluk zit in een klein hoekje

Op 20 maart verscheen alweer het nieuwe ‘World Happiness Report’ van de Verenigde Naties met een klassering van de gelukkigste landen. België en Nederland staan daarin respectievelijk 14^de en 5^de.

Alhoewel er bij die mooie plaats van Nederland misschien ook vragen te stellen zijn als je ziet dat de Nederlandse regering – net als de Belgische – op plannen broedt om mensen nog harder te doen werken en erop mikt dat de burgers twee banen gaan nemen. En dat terwijl nog nooit zo veel mensen zijn uitgevallen als nu.

In ieder geval blijft ‘geluk’ een fascinerend thema. Ook de Franse professor Michel Lejoyeux, wiens naam je zou kunnen vertalen als ‘de vreugdevolle,’ schreef er recent met L’aventure de la bonne humeur, le livre qui apprend à être heureux, verschenen bij Éditions Robert Laffont, een boek over. Letterlijk vertaald luidt de titel Het avontuur van een goed humeur: Het boek dat leert om gelukkig te zijn.

De boodschap ervan doet sterk denken aan wat de bekende Belgische zielendokter Dirk De Wachter al herhaaldelijk geponeerd heeft: geluk vind je niet door er wanhopig naar te zoeken, maar door het leven te aanvaarden zoals het komt, met de hobbels die erbij horen.  Zoals je ook pas een vlinder op je arm zal voelen als je er niet hopeloos op jacht naar bent.

Volgens Michel Lejoyeux ontvouwt geluk zich, net als avontuur, buiten de gebaande paden en de routine. Het zit net als ongeluk vaak in een klein hoekje. En mensen vinden het vaak niet omdat heel wat zaken die schadelijk voor hen zijn een heel grote aantrekkingskracht op hen uitoefenen.

Dat leidt volgens hem ook tot een gevaarlijke ‘geluksindustrie,’ met een leger van coaches die het ene wondermiddel na het andere beloven om somberheid, depressies en burn-outs tegen te gaan.

‘In plaats van ons te laten verblinden door een soort tirannie van het geluk en positieve psychologie,’ zo haalt hij aan in een interview met het nieuwsmagazine Le Point, ‘kunnen we beter onze baaldagen omarmen en aanvaarden dat ze ook bij het leven horen.’

De professor doet zijn verhaal aan de hand van het beschrijven van de gevoelens van een fictief personage: de pianiste Maria Gary, een heldin die geen permanente extase of de slappe lach zoekt, maar haar goede humeur en haar geluk vindt in stabiliteit en sereniteit en vanuit die gevoelens nu eens vrolijke up-tempo nummers speelt en dan weer heel melancholische en droevige deuntjes. Want die horen allebei bij het leven.

Michel Lejoyeux herhaalt ook nog eens hoe belangrijk kunst is om met droefheid, verdriet en sombere gevoelens om te gaan en een goed humeur terug te vinden. ‘Zich door kunst laten verwonderen, zelf tekenen, schrijven, koken, dansen en zingen kunnen een wereld van verschil maken.’

Het deed me meteen denken aan ‘alternatief hedonisme,’ het recept dat door de Britse filosofe Kate Soper naar voren wordt geschoven.

Aanvaarding en goed humeur: het zijn basis ingrediënten om ons authentieke zelf te vinden en om vanuit die authenticiteit te bouwen aan de zebraeconomie van morgen.

Geert Degrande, medeoprichter van www.zebraha.be