Deze plek staat binnenkort op de UNESCO-lijst, maar niet voor lang

Een deel van het laatste stuk zee-ijs staat op de voorlopige lijst van mogelijk nieuwe werelderfgoed gebieden die wordt voorgelegd aan UNESCO. Een belangrijke stap voor het behoud van ijs-afhankelijke dieren in het wild.

Het noordpoolgebied – oftewel het arctisch gebied – is een oceaan, bedekt met een spectaculair pak ijs en omringd door land. Met een oppervlakte van 33,5 miljoen km2 (maar liefst zo’n twintig procent van het aardoppervlak) is het de grootste aaneengesloten wildernis van het noordelijk halfrond. Vorig jaar vond het Wereld Natuurfonds hier een belangrijk toevluchtsoord voor wilde, ijsafhankelijke dieren zoals ijsberen. Het is een stuk zee-ijs dat in het noordelijkste deel van Canada en Groenland ligt. Ze gaven het de naam The Last Ice Area (‘het laatste ijsgebied’). Vermoedelijk zal dit stuk ijs als laatste smelten als gevolg van de klimaatverandering. Het gebied is overigens ook van groot cultureel belang voor Inuit, de oorspronkelijke bewoners.

Bescherming

The Last Ice Area staat nu op de voorlopige lijst van Canada, een inventaris van gebieden met grote culturele of ecologische waarde voor het land. Een gebied kan alleen de status van werelderfgoed krijgen nadat er plannen zijn opgesteld om het gebied ook in de toekomst te beschermen.

In The Last Ice Area leven niet alleen ijsberen, ook de Groenlandse walvis, de narwal, de zadelrob en de walrus. Maar ook van 3,8 miljoen mensen, waaronder inheemse volken met eigen culturen, zoals de Inuit (Eskimo’s) en de Samen (Lappen). Mens en dier volgen hier de extreme seizoenswisselingen. In de donkere winters gaat het ijs en de sneeuw op het land naadloos over in het zee-ijs. Al het leven spaart zijn krachten om te overleven. ’s Zomers, als de zon niet onder gaat, gonst het op en onder het ijs en op de toendra’s van het leven. In een paar maanden tijd staat het leven in het noordpoolgebied 24/7 in het teken van voortplanting, eten en gegeten worden.

Eigenlijk van niemand

De geografische noordpool en de omringende Arctische Zee zijn strikt genomen ‘open zee’, niemandsland dat valt onder het internationaal zeerecht (United Nations Convention on the Law of the Sea, UNCLOS). Omringende landen – Noorwegen, Zweden, Finland, Denemarken (Groenland), IJsland, Canada en Rusland  – maken momenteel afspraken over de grenzen van de zeebodem. Zo breiden zij hun Exclusieve Economische Zones uit en kunnen zij aanspraak maken op de grote olie- en gasvoorraden die naar verwachting in het Arctisch gebied voorradig zijn. Met het smelten van het zee-ijs komen deze delfstoffen steeds meer binnen bereik. Dat maakt de beschermde status van het gebied des te belangrijker.

Lees ook in de Daily:
> Blauw is dodelijk, maar niet voor mensen
> Op deze manier voorkom je RSI