Wat Nederland kan leren van landen als Rwanda en Bolivia

Gendergelijkheid speelt een cruciale rol in een goed draaiende economie en maatschappij. Volgens het Global Gender Gap Report 2017, het jaarlijkse rapport van World Economic Forum, is het gat tussen mannen en vrouwen voor het eerst in tien jaar wereldwijd groter geworden. Voor Nederland een bittere pil om te slikken: op de ranglijst voor landen met gelijkheid tussen mannen en vrouwen daalden wij namelijk van de 16^e naar de 32^ste plek. IJsland staat op de eerste plek en wordt gevolgd door Noorwegen en Finland. Opvallend is dat Rwanda dit jaar op de vierde plek staat. Ook landen als Bolivia, Nicaragua en de Filipijnen staan in de top tien. Wat kunnen wij van deze landen leren?

Voor het Global Gender Gap Report toetste het WEF 144 landen op hun vooruitgang betreft gendergelijkheid. Het onderzoek kende vier peilers: economische participatie en kansen, opleidingsniveau, gezondheid en politiek. Hoewel Nederland hoog scoort in onderwijs, laat het grote steken vallen in de politiek. Daar waar Rwanda het veel beter doet.

Vrouwen in de Rwandese politiek

Rwanda kent een grote participatie van vrouwen in de politiek. Dat was niet altijd het geval. De Rwandese genocide van 1994 versnelde dit proces. In drie maanden werden 800.000 Rwandezen uitgemoord, waaronder veel mannen. Na de genocide was het bijna noodzakelijk om het land weder op te laten bouwen door vrouwen. Hoewel deze participatie deels uit nood was geboren, werden vrouwen expliciet aangemoedigd traditionele mannenbanen te nemen. In 2003 werd in het parlement een vrouwenquotum van dertig procent ingesteld, maar heden is 64 procent van de Rwandese parlementariërs vrouw. In Nederland is een derde van de parlementariërs vrouw.

Volgens Esther de Jong van het kenniscentrum Atria voor emancipatie zou Nederland streefcijfers moeten opstellen voor vrouwen in topposities. ‘Er worden niet genoeg vrouwen in het parlement gekozen omdat ze niet op de juiste op de kieslijsten staan. Ook is het benoemen van vrouwelijke ministers niet echt een hoge prioriteit geweest voor de nieuwe regering.’

Naast de grote participatie van vrouwen in de politiek, is de gelijke betaling voor hetzelfde werk in Rwanda ook beter geregeld en vervullen ze vaker topposities. Een kanttekening is dat een betere levensstandaard geen invloed heeft op de plaats in de ranglijst: er wordt gekeken naar de verdeling van de middelen in een land tussen man en vrouw. Hoewel vrouwen in Nederland relatief achterstaan, hebben ze hier wel een beter leven.

Arme landen verdelen middelen en kansen beter

Volgens het WEF zegt een hoge positie van een land veel minder over de sekseongelijkheid in een land: ‘Economische macht blijkt niet een recept voor meer gelijkheid. Dat Rwanda en Nicaragua in de top tien staan, bewijst dat arme landen hun middelen en kansen relatief beter verdelen.’

Esther de Jong is het hiermee eens. ‘Het blijkt dat financiën geen reden hoeven te zijn om gelijkheid te bereiken. Het gaat om de politieke wil. Je kunt als relatief arm land toch hoog op de lijst komen.’

Het overbruggen van de genderkloof

Volgens De Jong kan het verschil tussen mannen en vrouwen worden ingehaald door een waslijst aan verbeterpunten. ‘We raden de politiek aan beleid op te stellen om meer vrouwen in toppositief te krijgen, maatregelen te nemen tegen zwangerschapsdiscriminatie en de loonkloof aan te pakken. Ook moeten er voorzieningen getroffen worden om mannen zorgtaken uit te laten voeren.’

Het overbruggen van de genderkloof is volgens het WEF gunstig voor onze economie. ‘Gendergelijkheid leidt tot een betere economie. Uit schattingen blijkt dat het 275 miljard euro zou kunnen opleveren voor de Franse economie en 265 miljard voor de Duitse.’

Wat denk jij? Zal Nederland op korte termijn van de landen in de top tien proberen te leren?

Ook in de Daily van vandaag:
> Bestrijding darmbacterie E. coli dichterbij
> Dit is de reden waarom jouw scheten gezond zijn voor je partner