Juist de genen die mensen kunnen drijven tot depressie of verslaving vormen de basis van het evolutionaire succes van de mens. In de juiste omgeving kunnen zogeheten \'orchideekinderen\' uitgroeien tot de meest creatieve, geslaagde en gelukkigste mensen van de samenleving. DOOR DAVID DOBBS In 2004 ging Marian Bakermans-Kranenburg, hoogleraar algemene en gezinspedagogiek aan de universiteit van Leiden, gewapend met een videocamera, naar gezinnen met kinderen van een tot drie jaar, die het ernstig tegendraadse, agressieve en ergerlijke gedrag vertoonden dat psychologen ‘externaliseren’ noemen: jengelen, krijsen, slaan, hysterisch worden, met dingen gooien en welbewust weigeren op redelijke verzoeken in te gaan. Normaal gedrag bij peuters, misschien. Maar uit onderzoek blijkt dat peuters die dit gedrag in uitzonderlijke mate vertonen, een grote kans lopen om gestresste, verwarde kinderen te worden die op school intellectueel en sociaal niet meekomen en later antisociale en ongewoon agressieve volwassenen worden. Bakermans-Kranenburg en haar collega’s begonnen hun onderzoek met de screening van 2408 kinderen via een enquête onder ouders, en richtten zich op de vijfentwintig procent die door de ouders het hoogste cijfer voor externaliserend gedrag hadden gekregen. De cijfers werden door klinische observatie bevestigd. Bakermans-Kranenburg wilde het gedrag van de kinderen veranderen. De door haar instituut