Hoe wij Nederland, ooit een onbewoonbaar oord van moerasbossen, hebben getemd en nu ruimte maken voor nieuwe wildernis. Kester Freriks | 130 oktober 2010 issue Geen land ter wereld is zo doelgericht door mensenhand geschapen als Nederland. Overal in het landschap zijn de sporen daarvan te zien. Dijken beschermen gebieden die meters onder de zeespiegel liggen. Zouden ze doorbreken, verdween het land onder water. De grote rivieren zijn getemd en beteugeld, zodat ze niet buiten hun oevers treden en boerderijen, dorpen en zelfs steden bedreigen. Sluizen, dammen en kunstwerken van beton en staal beheersen de waterstand. De zee wordt gekeerd. Regenwater en het smeltwater van de gletsjers in de Alpen moeten snel en moeiteloos hun weg naar zee kunnen vinden, wegvloeien voordat het land aan de watervloed ten prooi valt. De krommingen van beken en sprengen zijn rechtgetrokken. Woest land — ook ‘onwillige gronden’ genoemd — is ontgonnen. Moeras drooggelegd. Over Nederland ligt een duizelingwekkend netwerk van sloten en weteringen om het grillige gedrag van het water te beheersen. Horrida is dit land in de Romeinse tijd genoemd, ‘schrikwekkend’. Een onbewoonbaar, ontoegankelijk oord van moerasbossen, wouden en streken zonder genade. De woorden ‘wilde natuur’ roepen droombeelden op van ruigheid en