Vrije jongens

Sociale ondernemers hebben bij mij een streepje voor. Zeker als ze in alle oprechtheid een ‘kracht ten goede’ willen zijn met hun bedrijf. De gunfactor wordt in mijn hoofd bijna automatisch verhoogd als iemand zichzelf wegcijfert om een maatschappelijk doel te dienen. Tel daarbij op dat ondernemers bijna per definitie optimisten zijn – ze ondernemen namelijk in de overtuiging iets beter te maken, iets positiefs neer te zetten – en mijn zegen hebben ze.

Helaas is dat ‘goeddoen’ soms een betrekkelijk begrip. In Het Financieele Dagblad stond begin maart een artikel over Tony Chocolonely, de verantwoorde, slaafvrije chocoladerepen. Ooit bedacht door de makers van het tv-programma De Keuringsdienst van Waarde, die wilden bewijzen dat het wel degelijk mogelijk is om sociaal rechtvaardige chocola te maken. Zonder rommel en met een eerlijke beloning voor de lokale cacaoboer. Uit het artikel in het FD viel op te maken dat grote baas Henk Jan Beltman een geschat aandelenvermogen van zo’n 30 miljoen euro aan het choco-avontuur heeft verdiend. Dat is meer dan het totaal aan uitgekeerde premies aan cacaoboeren, namelijk 25 miljoen euro. Misschien is meneer Beltman een goedbedoelend, slim zakenman en valt er juridisch gezien helemaal niets aan te merken op zijn verdienmodel. Maar van binnen schuurt het, slaat de wijzer van het morele kompas alle kanten uit en doet het zelfs Tony’s zoete melkchocola nogal bitter smaken. Ik krijg er nog net geen mondkapjes-van-Sywert-dejá-vu van.

De vrijheid om te handelen zou gepaard moeten gaan met een empathisch gevoel voor de samenleving. Zodat vrije jongens (van alle geslachten en pluimages) de wereld echt een beetje beter en vrijer maken. Niet alleen voor zichzelf, maar ook voor de ander. Want voor je het weet raak je het spoor bijster, verdien je het predicaat oligarch of kleptokraat en heet je beste vriend opeens Vladimir. Het mag, het moet, het kan beter en eerlijker.
Laat ik, niet in de laatste plaats als chocoladeliefhebber, wel zo optimistisch blijven.

Brian de Mello, hoofdredacteur
redactie@theoptimist.nl