Verenigd verbonden een menselijke samenleving bouwen

Als voorzitter van de Coöperatieve Vereniging Society 4.0 deelt emeritus hoogleraar Bob de Wit zijn visie op een andere manier van samenleven.

Door Em. Prof. Dr. Bob de Wit,

We leven in een historische tijd, een periode die maar eens in de paar honderd jaar voorkomt: de transitie naar een nieuwe samenleving. Na de transitie van het feodaal georganiseerde agrarische tijdperk Society 1.0 naar de handelsrepubliek Society 2.0, en in de industriële revolutie naar de constitutionele monarchie Society 3.0. Industriële massaproductie is echter niet meer de belangrijkste bron van economische waardecreatie, dat zijn digitale technologieën als AI, quantum computing, blockchain, Big Data, en Internet of Things. De maatschappelijke transitie naar Society 4.0 is het gevolg van deze digitale technologieën, maar ook omdat een aantal ondernemingen (‘Corporate States’) rijker en machtiger zijn dan Nation States, en omdat op wereldschaal er geen democratie is waarin de belangen van de burgers worden meegenomen en waarin ongeveer 40.000 ondemocratische ngo’s het beleid bepalen.

In de maatschappelijke transitie is er een ’transitie ecosysteem’ met de verschillende rollen ‘Bouwen’, ‘Strijden’, en ‘Volgen’. Elk van deze rollen is belangrijk en draagt op een unieke manier bij aan de maatschappelijke verandering:

Bouwen: Dit zijn de visionairs en pioniers die actief werken aan het creëren van nieuwe structuren en systemen. Denk aan het ontwikkelen van regionale coöperaties, het opzetten van lokale energie-initiatieven of het ontwerpen van platforms voor directe democratie. Hun focus ligt op constructieve oplossingen en het bieden van een hoopvol alternatief;

Strijden: Deze groep richt zich op het aanvechten van het bestaande systeem. Dit kan variëren van protesten en juridische acties tot het blootleggen van misstanden in de huidige machtsstructuren. Ze creëren bewustwording en zetten druk op de gevestigde orde om verandering te accepteren;

Volgen: Dit zijn de mensen die zich aansluiten wanneer de beweging momentum krijgt. Ze ondersteunen de initiatieven van de bouwers, bijvoorbeeld door te participeren in coöperaties, te stemmen in nieuwe democratische structuren of simpelweg door hun gedrag aan te passen aan de nieuwe normen.

Er zijn inmiddels duizenden initiatieven die bouwen aan een mooie en hoopvolle menselijke samenleving. Zij vormen samen een ‘beweging’, vergelijkbaar met historische emancipatiebewegingen als de vrouwenrechten- of burgerrechtenbeweging, die ook gericht waren op het creëren van een rechtvaardigere samenleving. De huidige beweging is de collectieve inspanning van initiatieven en mensen die zich verenigen rond het streven naar een samenleving waarin burgers centraal staan. Wat een beweging doet, is bewustzijn creëren, mensen mobiliseren en een hoopvol alternatief bieden.

De coöperatieve vereniging Society 4.0 is dienstbaar aan deze beweging door het verbinden en verenigen van zoveel mogelijk initiatieven die bijdragen aan regionale autonomie, directe democratie en duurzame waardecreatie, om samen krachtig genoeg te zijn om de belangen van burgers te verwoorden in een gesprek of onderhandeling met voorstanders van een top-down elitesamenleving. Society 4.0 zet zich in voor de maatschappelijke beweging door:

Netwerken creëren: Society 4.0 brengt mensen en organisaties samen die werken aan regionale autonomie, directe democratie en duurzame waardecreatie. Door bijeenkomsten, academies en coöperaties te organiseren, ontstaat een platform waar ideeën en ervaringen worden gedeeld;

Kennisdeling: Via de Society 4.0 Academy en publicaties zoals Democratie 4.0 en Regio 4.0 worden praktische tools en inzichten gedeeld. Dit helpt initiatieven om effectiever te opereren en elkaar te versterken;

Inspireren en mobiliseren: Door voorbeelden te geven van succesvolle projecten, zoals regionale coöperaties, motiveert Society 4.0 anderen om ook actie te ondernemen. Het idee is dat mensen zich aansluiten wanneer ze zien dat verandering mogelijk is;

Coöperatief aanpakken: Society 4.0 moedigt initiatieven aan om zich aan te sluiten bij de coöperatieve vereniging Society 4.0, zodat we gezamenlijk kunnen werken aan regionale autonomie en duurzame waardecreatie.

Digitaal platform bouwen: Society 4.0 gaat bouwen aan een digitaal platform met als kenmerken: decentralisatie, democratische controle, onafhankelijk van Big Tech, decentrale architectuur, open source software, privacy en dataveiligheid. Het platform faciliteert samenwerking en kennisdeling tussen initiatieven.

Society 4.0 bouwt mee aan een wereld waar mensen elkaar weer ontmoeten, elkaar weer zien en weten te vinden, de voorwaarden voor gezondheid en geluk. Ben je betrokken bij een burgerinitiatief en wil je meebouwen? Stuur dan een bericht naar contact@society4th.org.