Reis naar de oorsprong

In The Optimist #194 staat een indrukwekkend beeldverhaal over de Wisdomkeepers, gemaakt door Marijke Kodden, Rachel Haugh en Roots of the Earth. In dit artikel deelt fotograaf en filmmaker Kodden het verhaal achter de beelden – én doet een oproep.

DOOR: MARIJKE KODDEN

Het beeldverhaal in de huidige editie gaat over de KIVA en de organisatie Roots of the Earth. Ik wil je graag meer vertellen over deze bijzondere organisatie en meenemen in, hoe ik – als fotograaf en filmmaakster – met hart en ziel betrokken raakte bij de KIVA-gatherings in Nederland, Mexico en India. Tijdens deze gatherings delen Wisdomkeepers (Elders van inheemse volkeren van alle continenten) hun oorspronkelijke wijsheid en eeuwenoude kennis. Hun boodschap is er één van verbinding, gelijkwaardigheid, respect voor alle levende wezens en eerbied voor de natuur. Zij zijn nooit vergeten dat de mens deel uitmaakt van het grote geheel en daarnaar heeft te leven, willen we het leven en de aarde weer in harmonie brengen. Daar kunnen wij veel van leren.

Thuiskomen

Half augustus 2018 was mijn eerste ontmoeting met de Wisdomkeepers van Kiva. Ik had via een vriendin iets gehoord over de KIVA en wist: daar wil ik fotograferen of filmen! Dus belde ik de Nederlandse organisatie en mocht komen filmen. Zonder dat ik nou precies wist, wat de KIVA inhield, wist ik dat ik daar móést zijn. Het werd een ‘thuiskomen’. Ik had zo’n tiental Wisdomkeepers verwacht en toen ik aankwam, zaten er minstens 45 Elders – leiders van inheemse volkeren – bij elkaar. Puzzelstukjes vielen in elkaar: ik had de wereld bereisd, eigenlijk altijd onbewust op zoek naar inheemse culturen en traditie, en nu zaten al die prachtige mensen als het ware in ‘mijn eigen achtertuin’ in Borculo – zo’n 40 kilometer van mijn geboortestad!
Ik had mijn passie voor fotografie, film en natuur al tien jaar ingezet tijdens mijn werk voor Staatsbosbeheer, en het klopte helemaal om nu een steentje bij te dragen aan natuurbehoud wereldwijd. Het eerste uur kwam er niet veel uit mijn handen. Ik had al meegekregen dat ik het ‘heilige vuur’ in het midden van de KIVA niet mocht fotografen en filmen, wat een behoorlijke uitdaging was. Daarnaast voelde het als een enorme eer dat ik deze mensen mocht filmen en ook interviewen, hetgeen me aanvankelijk verlamde. Later die dag kwam ik in een flow en werden de vier dagen een waanzinnige ervaring. De KIVA vindt altijd rond volle maan plaats. Mijn vader was 3 maanden daarvoor overleden met volle maan en ik voelde heel sterk dat hij erbij was… en me misschien wel een handje hielp.

Boodschap van HH Dalai Lama

Tijdens deze KIVA werd ik uitgenodigd om aan het einde van dat jaar naar de KIVA in Mexico te komen. Op wonderlijke wijze mocht ik, voorafgaand aan de reis naar Mexico, een boodschap van HH Dalai Lama aan de Wisdomkeepers persoonlijk in ontvangst nemen, die ik hen in Mexico zou overhandigen.
In september kreeg ik de gelegenheid HH Dalai Lama voor de tweede keer te ontmoeten. De afgelopen twintig jaar heb ik vrijwilligerswerk voor de Tibet Support Groep gedaan en mocht ik HH tijdens zijn komst in Nederland in 2014 fotograferen en heel kort ontmoeten. In september 2018 gebeurde dat weer en kreeg ik de gelegenheid hem de volgende vraag te stellen: ‘Do you have a message for the Wisdomkeepers of Kiva?’ Hij is tenslotte ook een Wisdomkeeper, dacht ik! Ik had twee collages gemaakt met foto’s van een aantal Elders, die ik gefotografeerd had tijdens de KIVA. De eerste collage die hij aannam, werd meteen door security overgenomen. De tweede bestudeerde hij even en zei: ‘Very good, very good’, en met de marker die ik hem gaf, schreef hij op de achterzijde van de collage de boodschap in het Tibetaans. Het Tibetaanse geschrift leek wel een tekening, zo mooi!
Ik had op dat moment uiteraard geen idee wat hij ‘getekend’ had. De tekst heb ik daarna laten lezen aan een hoge Lama, die ook in het hotel aanwezig was. Er stond: ‘Wishing you good prayers, that everything may be virtuous for all and always! Buddhas Monk, HH Dalai Lama.’

Met een aantal kleinere collages – met kopie van zijn ‘geprinte’ boodschap op de achterzijde – vertrok ik eind december 2018 naar Mexico. Het was een spannende tocht! Met zo’n 40 mensen en bagage, reden we staand in een veewagen in het pikkedonker en met een rotvaart de smalle bochtige weggetjes de berg op. Alleen gas terugnemend bij een tegenligger. Bovenop de tweeduizend meter hoge, uitgedoofde vulkaan waren wederom zo’n veertig Elders aanwezig, deze keer uit met name Noord-, Midden- en Zuid-Amerika; the ‘Eagle’ Elders uit het Noorden en de ‘Condor’ Elders uit het Zuiden verenigd. De Elders waren blij verrast met de boodschap van HH Dalai Lama!

Enige westerling

De eerste Kiva in Azie vond plaats vorig jaar februari in India, tijdens de Kumbha Mela. Het grootste religieuze feest ter wereld, waar binnen een maand een ongelofelijke volksverhuizing van honderd miljoen Indiërs plaatsvindt. Dit is toch ongelofelijk, dat is bijna hetzelfde als de bevolkingen van Canada (38.189.639 inwoners) en Engeland (66.796.807 inwoners) samen! Tijdens het feest trokken Hindoes naar de plek waar de heilige rivieren Ganges en Yamuna samenkomen in Allahabad, waarin zij vervolgens baadden om hun zonden af te wassen.Op een paar kilometer van deze magische plek vond deze eerste KIVA plaats met wederom zo’n 50 Elders. Een onvergetelijke ervaring. Met name op de derde dag van de Kiva, toen bij volle maan de speciale ‘Puja’duizenden Indiërs richting rivier liepen en ik mij als enige westerling tussen al deze mensen begaf. Ik achtte de kans groot dat ik weggejaagd zou worden, maar het tegendeel gebeurde. Ze vonden het prima dat ik hun ‘intieme’ gebeden en mooie rituelen met kaarsjes, bloemetjes in bootjes te water latend, ging filmen. Het thema van deze Kiva was ‘Protection of the Waters of the World. Een aantal Elders was naar de andere kant van de aarde gereisd om een noodkreet te laten horen, omdat er in hun communities een water tekort heerst. De Elders waren het erover eens: als we nu niet in actie komen, zullen er over twintig jaar meer watervluchtelingen zijn dan oorlogsvluchtelingen!

Vanaf het eerste moment, dat ik bij de KIVA betrokken raakte, heeft de boodschap van KIVA mijn hart ‘geraakt’ en is het mijn droom, de belangrijke boodschap van Roots of the Earth, KIVA en de Wisdomkeepers verder de wereld in te brengen. Ik wil deze graag verspreiden door middel van foto-exposities en een documentaire die in de maak is. Hieronder de trailer die ik van de KIVA in Mexico maakte:

https://youtu.be/U2Lb_1wzRpg

Door middel van toekomstige foto-exposities met reportages van de verschillende KIVA-gatherings en mijn documentaire – met vele interviews – wil ik zoveel mogelijk mensen inspireren met de eeuwenoude kennis van de Elders. Om zo een kleine bijdrage te leveren aan een verandering van denkwijze en een mooiere planeet. Het is onze verantwoordelijkheid om onze bronnen van leven te beschermen voor onze volgende generaties!

Ben jij na het lezen van dit verhaal van Marijke Kodden geïnspireerd en wil je haar helpen met jouw ideeën over geschikte expositieruimtes en fondsen om de productie van haar documentaire mogelijk te maken? Neem dan contact op met Marijke via info@marijkekodden.nl.

Meer informatie:
www.roots-of-the-earth.eu
www.kule-ceremony.nl