Het nut van ellende

Het meemaken van ellende en tegenslag kan je later goed van pas komen. Zelfs wanneer je een val maakt van 13 meter hoog en daarbij 7 ruggenwervels breekt. Hoe dat precies zit, lees je in dit waargebeurde verhaal, ontvangen voor de Beste TOM schrijfchallenge van The Optimist.

DOOR: ANONIEM

Ken je dat? Dat je hele leven een reeks mislukkingen, teleurstellingen en een aaneenschakeling van tegenslagen lijkt. Dit is het waargebeurde verhaal van mijn zoon. Laat ik hem voor de gelegenheid Tom noemen.
Tom is een brokkenpiloot. Van jongs af aan gaat er meer fout dan goed. Het is sneu, maar blijkbaar heeft hij van beide ouders net de verkeerde set genen gekregen. Ik was ook altijd van de ‘pech’ en mijn vrouw was – zacht uitgedrukt – als kind bepaald niet voorzichtig. We zijn hier nooit echt overheen gegroeid, maar vonden wel een modus om er in het dagelijks leven normaal mee te functioneren.

Toms brokken leidden er voor zijn twaalfde al toe dat hij meerdere tanden verspeelt en botbreuken heeft gehad. Ziekenhuizen zien we op diverse plekken in het land. Op school zijn zijn motorische vaardigheden een terugkerend thema en ondervond hij pestgedrag. Hij heeft een goede inborst en is zachtaardig, maar is ook moraliserend, en dat wordt niet gewaardeerd. Zeker niet met zijn mooie woorden en ronkende volzinnen. Dat sluit niet aan bij de groep. Uiteindelijk gaat het zo slecht met Tom dat we hem na vele trainingen en andere inspanningen op judo doen, voor weerbaarheid en het leren valbreken. Toch nemen de pesterijen op school ernstige vormen aan die leidden tot zeer slechte prestaties op school. Zodanig dat het uitloopt op speciaal onderwijs, terwijl hij op sommige vlakken voorheen hoogbegaafd scoorde.

Op het speciaal onderwijs gaat het in het begin niet geweldig: zijn lerares heeft geen gevoel voor zijn type trauma en hij zit met veel kinderen in de klas die agressieproblematiek hebben.
Er zijn echter lichtpuntjes: hij ervaart succes, want in minder dan een jaar is hij haast de beste van de klas. Verder kan hij veel beter tegen de agressie dan gedacht, want op deze school is het niet de bedoeling dat je alleen maar incasseert en zegt ‘stop, hou op’, je mag best een flinke duw teruggeven voordat je de meester roept.
Dit draagt bij aan zijn gevoel voor rechtvaardigheid.
De taxiritjes van en naar school zijn af en toe wel een hel. Er is geen begeleiding die de kinderen in de hand houdt; kinderen zijn overgeleverd aan diegene die het agressiefst en het sterkst overkomen. Daar is Tom ondanks zijn leeftijd er nooit één van.

Wordt het nog een keer een positief verhaal? Hoe word ik nu positiever van dit alles? Een terechte vraag, maar dat weet je nooit in het leven hè? Lees snel verder.

Een val van 13 meter

Op een zondagmiddag is Tom aan het mountainbiken met een buurjongen. De buurjongen komt bij mij hulp halen. Tom is gevallen en het is nu wel heel erg. Tom kan niet meer bewegen. Nu heb ik veel met hem meegemaakt, en als het bloed er niet uitspuit blijf ik kalm. Dus kalm doch zonder dralen rijd ik met de bus naar de plaats des onheils. Verrek, daar zie ik hem liggen met zijn gezicht in de aarde, onder aan een steile helling van zeker dertien meter hoog. Ik kom ter plaatse en zie een voorbijganger naar mijn zoon kijken. Tom roept naar hem om hulp. De man kijkt vluchtig naar hem, maar loopt snel door de trap op. Ik schrik behoorlijk wanneer Tom aangeeft niet te kunnen opstaan en controleer op uitstekende botten en bloedingen. Ik zie niks van dit alles en smijt boos de fiets achter in de bus. Hij heeft ook altijd wat! ‘Tom sta op nu en de bus in.’

Hij kermt en puft. Ik zie niet dat zijn broek nat is van de urine. Hij stelt zich gewoon vreselijk aan en gaat in een rare houding in de bus liggen, terwijl ik naar huis rijd. Thuis kan hij niet eens uitstappen om naar binnen te gaan. Ik zeg dreigend dat we dan een foto gaan maken op de eerste hulp. Mijn vrouw belt al en de telefoniste zegt: ‘Meer dan tien meter gevallen en kan niet bewegen? Ik stuur meteen een ambulance!’ Ineens slaat de schrik toe. Ook wel bij ons.
Met 160 over de autobaan wordt hij later naar het ziekenhuis gebracht, waar een team van dertien artsen hem opwachten.
In het ziekenhuis houden we de moed er in en maken we een selfie met Tom. Duimen omhoog.

Langzaam komen de verhalen over wat er echt gebeurd is. Kort na het inzetten van de daling is Tom over de kop geslagen. Na een lange val landt hij helemaal onderaan, plat op zijn rug. De artsen komen met een schokkende lijst wat ze allemaal hebben gezien op de foto’s.

Ultieme beproeving

7 gebroken ruggenwervels, 3 gebroken ribben, gekneusde longen en klaplongen. Pijnstillers vangen niet voldoende op wat adrenaline en stress verborgen hielden. Hij doormaakt een helse tijd in het ziekenhuis. De coronadrukte breekt uit. Hij ligt dagen in een korset doordrenkt met zijn eigen kots, zonder dat ze hem kunnen wassen. Hij was misselijk geworden van de pijnstillers en de geuren van alle ontsmettingsmiddelen werden hem teveel. Maar er is een positief element in al deze ellende. Tom heeft héél erg veel geluk gehad, zegt de kinderarts. Niet veel kinderen overleven een dergelijke val, zeker niet met de prognose dat ze er weinig of niets aan over zullen houden.

Had Tom niet zo goed kunnen valbreken, was het absoluut anders afgelopen. Had Tom een fijne jeugd gehad en had hij op voetbal gezeten in plaats van op Judo, dan was die zondagmiddag zijn laatste geweest. En had Tom niet zo veel geleden, was hij emotioneel stuk gegaan van dit alles. Dit was het examen van beproevingen, waar hij voorheen alle testen en proefexamens van had doorstaan. Waarom Tom zo’n rotleven heeft gehad? Omdat hij een leven lang had toegeleefd naar deze ultieme beproeving. Wij zijn dankbaar dat Tom nog bij ons is en zijn daarom dankbaar voor alle ellende die ervoor gezorgd heeft dat Tom dit kon overleven.

Opmerkelijke prestaties

Nu, ruim een jaar later, zit Tom op het voortgezet onderwijs. Hij doet het erg goed, kan en mag alles weer (van de dokter tenminste), en heel soms vergeten we wat er gebeurd is. Het enige wat hij eraan over heeft gehouden, is een soort luiheid. Stil blijven zitten of liggen en zo weinig mogelijk bewegen was toen verplicht, maar doet hij nu tijdens het afruimen en de vaat. Daar kan ik inmiddels om lachen. Of ik geloof in een hogere macht? Ach, dat vind ik niet eens een belangrijke vraag. Ik geloof dat zonder de ellende die Tom moest doorstaan er helemaal geen Tom meer zou zijn. Bedenk eens tijdens ernstige tegenslag, verlies of leed wat er daarna op je pad kan komen. De ellende van nu gaat je op dat moment helpen.
Ik denk dat mensen die veel hebben doorstaan mentaal zo afgehard worden dat ze tot opmerkelijke prestaties in staat zijn.

Zo zou ik nooit een leider kiezen waarvan ik weet dat hij alles mee heeft in het leven. Sterker nog, ik neem niet eens iemand aan als ik niet zeker weet dat hij of zij iets overwonnen heeft. Ik denk dat een cv zonder gaten haast een diskwalificatie is in plaats van andersom. Wat gaat deze perfecte kandidaat doen bij tegenwind? Werkgevers moeten eigenlijk in elk team minstens enkele leden hebben met een soort handicap. Diegene hoeft niet perse een arm eraf te hebben, hoewel dat natuurlijk doorzetters zijn bij uitstek, maar een beetje doof en structurele armoede is een goed begin. Of een andersoortige religieuze of etnische achtergrond. ‘Iemand van een niet standaard heterogeaardheid’, die het liefst op jonge leeftijd uit de kast kwam en jarenlang onbegrip en tegenwind achter de rug heeft. Of niet al te snugger is. Die hebben het ook niet gemakkelijk gehad. Ik denk oprecht dat diversiteit vooral goed is op het werk als mensen een persoonlijke strijd hebben geleverd vanwege die diversiteit. Dus geen excuustruus, maar een persoon die power heeft. Geen hoog IQ of spierbundels (hoewel beiden van pas komen), maar een persoon die een leven vol lijden kent en zich staande houdt.

Deze waardevolle les heb ik geleerd door het verschrikkelijk ongeval van Tom. Ik sta nu positiever in het leven, terwijl ik door eigen lijden al een aartsoptimist was. Ik heb laatst iemand aangenomen waarvan ik niet eens weet wat er in haar cv stond. Ze was wat ouder dan de gemiddelde schoolverlater. Ik zag een bepaalde prestatie, een passie en een mooi mens. Daar had ik genoeg aan om het een kans te geven. Tot nu toe bevalt ze erg goed.

Deze tekst is geschreven als inzending voor de Beste TOM Schrijfchallenge. In verband met de privacy van het hoofdpersonage van dit verhaal blijft de auteur anoniem. Meer ingezonden verhalen lezen uit de positiefste schrijfchallenge van het land? Houd onze website en socials goed in de gaten: de komende tijd publiceren wij meerdere inzendingen online. Bovendien lees je zestien verhalen in de jubileumeditie van The Optimist die op 21 augustus 2021 uitkomt.