Bert Hellinger pleit voor een slecht geweten om conflicten op te lossen Tijn Touber | 88 juli 2006 issue Hoe kunnen mensen elkaar vernederen, martelen of vermoorden zonder dat zij zich schuldig voelen? Hoe kunnen volkeren elkaar plunderen en uitroeien zonder wroeging? Bert Hellinger – bekend als grondlegger van de ‘familieopstellingen’ – heeft een theorie: zij volgen hun goede geweten. Hun goede geweten? Hun kwade geweten, zal hij toch zeker bedoelen? Nee, de eigenzinnige Duitse psychotherapeut bedoelt écht het goede geweten. Dat zit zo. Volgens Hellinger is ieder mens onderdeel van een systeem: zijn familie (ouders, grootouders, broers, zussen, kinderen) of groep (volk, ras, geloofsgemeenschap). Zo’n systeem heeft zijn eigen, collectieve geweten. Dat collectieve geweten staat volledig in het teken van het overleven van de familie of groep. Dat is zelfs een fundamentele wet: niemand die ooit tot dit systeem heeft behoord, mag worden buitengesloten. Daarom maakt het geen onderscheid tussen ‘goed’ en ‘slecht’, iets wat het persoonlijke geweten wél doet. Binnen een familie of groep heeft iedereen zijn eigen plaats, meent Hellinger. In een ruimtelijke weergave behoren de ouders bijvoorbeeld náást elkaar te staan, áchter hun kinderen. Door omstandigheden kan het systeem uit balans raken. Een overspelige vader kan