Harm Edens: ‘Zorg voor de aarde onder je voeten.’

In de meeste wereldverbeteraars schuilt iets van optimisme, variërend van een beetje tot heel veel. We stellen zeven vragen aan iemand die een lans breekt voor een mooiere, gezondere of rechtvaardigere samenleving. Deze keer is dat presentator Harm Edens.

Op een schaal van 1 tot en met 10, hoe optimistisch ben jij?

‘Ik neig naar een negen. Ik stop heel veel uren per week in het maken van een nieuwe, betere wereld en elke week horen daar wagonladingen ellende en slecht nieuws bij. Daar zou je zeer somber van kunnen worden, maar toch word ik elke dag wakker met het gevoel: dit is een mooie nieuwe dag om samen aan de slag te gaan.’

Wie of wat is jouw belangrijkste inspiratiebron? 

‘De veerkracht van de natuur. Vroeger dachten we dat als regenwoud was gekapt het voor altijd verdwenen was. Nu weten we dat land herstelt als je het een jaar of tien, twintig met rust laat. Na een jaar of dertig is er al flink wat terug gegroeid en na honderd jaar heb je weer volwassen regenwoud. En dit geldt voor veel ecosystemen. Maar ja, dan moeten we het wel met rust laten.

Ook inspirerend zijn studenten die bezig zijn met innovaties. Daar word ik altijd heel vrolijk van.

En gister ben ik ambassadeur geworden van de Jane Goodall Legacy Foundation. Het was de tweede keer dat ik Jane ontmoette. Een kleine vrouw van 89 jaar die al meer dan zestig jaar strijdt voor het behoud van de natuur. Meer inspiratie in één persoon kun je denk ik niet vinden.’

Wat is het grootste obstakel dat je in je leven hebt overwonnen?

‘M’n jeugd. Thuis was er een algehele angst voor het leven. Ramen en deuren dicht en doe maar niks, dan kan het ook niet tegenvallen. Ik was nog heel jong toen ik erachter kwam dat dat niet bij mij paste. Het was een lange weg naar het punt waarop ik me eindelijk vrij kon voelen om te doen wat ik dacht dat goed was. Gelukkig heb ik altijd veel energie gehad om m’n eigen weg te gaan, al was dat soms kniediep door de blubber.’

Achter welk motto sta je?

‘Motto’s zijn vaak holle frasen, ik doe liever iets. Maar oké… in Engeland heb je de uitdrukking: you have to maintain your garden. Daar kunnen we echt iets mee. Als iedereen zorgdraagt voor het kleine stukje aarde waar je voeten de grond raken en waar je geliefden wonen, als je dat zorgvuldig doorgeeft aan de volgende generatie, dan wordt het wel wat. En dat geldt ook als je alleen maar een balkon hebt.’

Wat vind jij dat iedereen zou moeten weten?

‘We kunnen met elkaar een wereld maken waarin we gezonder en gelukkiger zijn, niet langer in een door commercie opgejaagde ratrace naar niks. Dat is helemaal niet zo moeilijk, we moeten het alleen doen. Het systeem dat we nu hebben gemaakt vreet de aarde in recordtempo op. De afgelopen zes jaar zijn wereldwijd meer grondstoffen gebruikt dan in de hele twintigste eeuw! Dat kan onmogelijk zo doorgaan. Het mooie is: de komende jaren raken heel veel grondstoffen op, dus vroeg of laat zullen we wel moeten. Nou, kijk… daar word ik alweer optimistisch van.’

Wat is het meest vrolijk makende dat je ooit hebt gedaan?

‘Ik doe m’n hele leven al heel veel vrolijke dingen, dus dat is heel lastig kiezen.’

Wat is jouw positieve tip voor onze lezers? 

‘Niet meer wegkijken, niet meer ontkennen, maar vanaf nu echt goeie keuzes gaan maken. En daar over praten. Want alleen kun je niks maar samen veranderen is leuk!’ •

Over Harm Edens

Harm Edens (1961) is programmamaker, scenarist, columnist, dagvoorzitter en spreker/beroepsouwehoer; net als zijn karakter is hij verrassend veelzijdig: geestig, scherp en alert, maar altijd inhoudelijk. Harm is nieuwsgierig geboren en windt nergens doekjes om. Zijn belangrijkste drijfveer: onvervalst contact maken met zijn publiek. Harm presenteert het satirische Dit Was Het Nieuws op NPO1. Momenteel is hij verhalenverteller in Gelderse Koppen, presenteert hij Duurzaam op BNR Radio en schrijft hij voor omroepvakblad Broadcast Magazine. Harm is een veelgevraagd dagvoorzitter en spreker, vooral over thema’s rond duurzaamheid en de wereld om hem heen. Sinds 1999 is hij ambassadeur van het Wereld Natuur Fonds.

www.harmedens.nl