Reizende handelaren brengen Rusland het kapitalisme David Jonckheer | 9 juli/augustus 1996 issue Iedere dag Koninginnedag - in Moskou. Overal op straat en in de ondergrondse van de Russische hoofdstad verkopen handelaren hun waren. En dit zijn niet, zo constateert Russia Review (20 mei 1996), de oude kleren of de eigen huisraad die uit pure armoede worden verkocht maar importgoederen uit Europa, China en het Verre Oosten. De Moskovieten zien ze liever gaan, deze frontsoldaten van het kapitalisme. Ze zorgen voor enorme opstoppingen in de metro en creëren een chaos op straat. Maar chaos of niet, de chelnoki - zoals ze worden genoemd - blijken een enorme bijdrage te leveren aan de economie van Rusland. Zij importeerden vorig jaar voor tien miljard dollar aan goederen, bijna evenveel als de machtige olie-industrie - import 12,3 miljard dollar. Het woord chelnoki betekent oorspronkelijk \'veerboot\' uit de tijd dat boten de rivier op en af pendelden om goederen te verkopen. De oorsprong van de hedendaagse chelnoki gaat terug naar 1990 toen Gorbatsjov de grenzen openstelde. Vele Russen - van professor tot machinewerker - roken handel en trokken, beladen met tassen vol goedkope spullen de grens over. Het verdiende geld werd aldaar omgezet in