Woensdag Dwarsdag: Minder ongelijkheid dankzij AI?

Doet Artificiële Intelligentie de ongelijkheid toenemen? Of biedt ze kansen om die aan te pakken?

Vorige week publiceerde het Internationaal Muntfonds (IMF) een behoorlijk  alarmerend rapport (IMF warns of ‘profound concerns’ over rising inequality from AI (ft.com) )dat aangeeft dat de doorbraak van artificiële intelligentie (AI) de ongelijkheid in de wereld, die de jongste jaren al fors steeg, nog zal doen toenemen. Hoewel het IMF natuurlijk een gezaghebbende instelling is, ziet het met dit rapport volgens ons de zaken toch wat te somber in. Er zijn ook redenen voor optimisme.

We zijn het met het IMF eens dat AI heel veel jobs zal vernietigen. De verdere ontwikkeling van AI, zal in de klassieke logica van de neoliberale economie voor een toename van de productiviteit zorgen en zelfs voor een kwaliteitsinjectie van de openbare diensteverlening. Maar ze zal voor miljoenen mensen ook betekenen dat hun job wordt overgenomen door robots en algoritmes.

Het IMF meent dat het massale jobverlies de ongelijkheid nog meer zal doen ontsporen. Het rapport pleit er dan ook voor dat de overheden nu al meer controles op de ontwikkeling van AI uitvoeren om toenemende sociale spanningen te vermijden en vraagt hen eveneens om te investeren in onderwijs en opleiding om AI goed te kunnen gebruiken en om de overstap naar andere beroepen mogelijk te maken.

De verwachte explosie van de werkloosheid én het feit dat de oudere generatie het moeilijk zal hebben om de AI-technologie te omarmen is voor het IMF dus de reden om een behoorlijk deprimerende boodschap de wereld in te sturen.

En daar zijn wij het niet mee eens. Volgens ons kan AI zelfs de ongelijkheid in de wereld doen afnemen. In de eerste plaats omdat deze nieuwe ‘industriële revolutie’ de eerste is die vooral de hooggeschoolden treft en veel minder de mensen die, vaak tegen lage lonen, handenarbeid uitvoeren. Hun jobs zijn moeilijker vervangbaar door AI, waardoor die mensen volgens ons uiteindelijk hogere lonen zullen krijgen.

Voorts kan de demografie tegengewicht bieden aan de stijgende werkloosheid. Als de doorbraak van AI geleidelijk gebeurt, dan zal de grootste impact ervan op de werkgelegenheid samenvallen met een periode waarin de actieve bevolking terugvalt als gevolg van de dalende geboortecijfers. Ook het argument dat oudere mensen moeilijker met AI zullen kunnen omgaan, houdt volgens ons weinig steek, gezien de grote inspanningen om het gebruiksgemak ervan almaar te verhogen.

In deze laatste ‘Woensdag Dwarsdag’ vóór de vakantie, willen we dus optimistisch dwarsliggen tegenover het IMF: volgens ons wordt de doorbraak van AI de eerste industriële revolutie die we egaliteir kunnen noemen.

Geert Degrande, auteur, publicist en co-founder van Re-Story

Woensdag Dwarsdag columns zijn openhartige verhalen met een randje, een ‘bite’ of een stimulans om positieve verandering in gang te zetten.