Kleintjes worden groot. De markt van vleesvervangers

Het kan je niet ontgaan zijn; het nieuws dat Unilever De Vegetarische Slager heeft overgenomen. Een voedselgigant die hiermee zichzelf vegetarisch in een keer op de kaart zet. Dat klinkt als de zoveelste overname door een reus van een ‘Kleinduimpje’, maar is dat echt zo erg?

Oprichter Jaap Korteweg van de Vegetarische Slager is te bestempelen als een creatieve culinaire tovenaar en tevens fijnproever op massaniveau. De gegadigden voor een overname stonden al enige tijd in de rij. De keuze voor Unilever was een logisch gevolg van samenwerkingen die plaatsvonden op projectbasis sinds 2016. Denk hierbij aan de ontwikkelde vegetarische ‘gehacktballetjes’ in satésaus van Unox en de hulp van Unilever bij de ontwikkeling van de vegetarische biefstuk die het NOS nieuws haalde.

Eerlijk is eerlijk. Door de overname is het merk, ondanks dat het al enige bekendheid genoot, sinds woensdag in een klap beroemd. En het is Korteweg hierom te doen. Hij wil namelijk de grootste vegetarische slager ter wereld worden. Het internationale netwerk van Unilever in 190 landen biedt daarvoor alle mogelijkheden, aldus de oprichter van wie de vleesvervangers momenteel nog maar in zeventien landen verkrijgbaar zijn.

Dankzij aandacht van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) in oktober 2017 werd het merk al iets bekender door geneuzel over de namen als vegetarische kipstuckjes en gerookte speckjes. De link naar vlees moest maar eens over zijn, maar dat was natuurlijk mede de kracht van het merk. De aandacht door de NVWA leverde zo’n 25 procent meer omzet op. En excuses van de autoriteit, omdat de indruk werd gewekt door de autoriteit dat het om de producten ging, terwijl het ontbrekende aanduidingen op de website betrof. Daarop was niet duidelijk te lezen of het nu wel of niet om vlees of vis ging. Misleiding, aldus de NVWA. De Vegetarische Slager scherpte vervolgens de informatie op de website aan.

Ingrediënten

Volgens Korteweg zal de overname niet ten koste gaan van de ingrediënten die de vegetarische slager gebruikt. De voedselindustrie staat natuurlijk bekend om uitgeholde voeding en het gebruik van de vele door de EU goedgekeurde E-nummers. Mede dankzij een kritische toon van de consument worden deze teruggebracht. Ook in producten van Unilever.

Vijf jaar blijft de oprichter nog meewerken aan nieuwe producten of aan verbetering van het huidige assortiment. ‘De samenwerking biedt juist perspectief voor De Vegetarische Slager doordat we in het komende onderzoekscentrum van Unilever in Wageningen kunnen werken’, aldus Korteweg in Trouw.

Gemeengoed

Desondanks is op sociale media te zien dat veel mensen vallen over het feit dat een multinational de Vegetarische Slager overneemt. Alsof deze zijn ziel aan de duivel verkoopt. Maar is het juist niet van belang dat de producten van het merk in de smaak vallen bij de massa en breed onder de aandacht komen? Voor velen zou vegetarisch en/of veganistisch juist gemeengoed moeten worden. Dus wat is nou het probleem?

Vind je het daarbij echt bezwaarlijk dat de vegetarische slager lijkt te worden opgeslokt? Er zijn nog genoeg initiatieven die wellicht wat hulp kunnen gebruiken in het genereren van bekendheid of gewoon wel nieuwe klanten kunnen gebruiken. Denk aan het lokale initiatief Botanic Bites of aan The Dutch Weed Burger. Maar ook Albert Heijn en Hanos leren het trucje al. ‘Of je wortel lust’. De ketens leveren de Knakwortel voor vegetariërs die geen groenten lusten. Het is natuurlijk wel een groeimarkt die vleesvervanger. Ten slotte kunnen we beter allemaal minder of geen vlees meer eten.