Advies aan overheid: publieke bank voor betalen en sparen

The Optimist 21 jan 2019 Economie

De overheid heeft het advies gekregen om met een veiliger alternatief te komen voor het spaargeld van consumenten. De regering moet daarvoor een publieke bank oprichten, luidt het advies in het rapport Geld en Schuld van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR).

‘Dit kan de vorm aannemen van een bank, al dan niet door de overheid opgezet, die zich alleen met betalen en sparen bezighoudt. Een ambitieuzere vorm is de introductie van digitaal centrale-bankgeld’, aldus de WRR in het rapport. Daarnaast moet het huidige stelsel zo ingericht worden dat nieuwkomers ook een plek verwerven. Momenteel wordt het systeem gedomineerd door de grote banken.

Het rapport is ontstaan door het Burgerinitiatief Ons Geld, dat zich na de financiële crisis zorgen maakte over het gemak waarmee banken geld kunnen scheppen.Het initiatief verzamelde meer dan 120.000 handtekeningen voor het voorstel aan de Tweede Kamer om geldschepping in publieke handen te leggen. Het debat dat daarop volgde, leidde tot een verzoek aan de WRR om de voor- en nadelen van verschillende systemen van geldschepping te onderzoeken.

Contant en giraal

Slechts 7 procent van al het geld is contant geld. Het overige deel is giraal, bestaande uit feitelijke schulden en banktegoeden, veelal door commerciële banken gecreëerd. Geld scheppen gaat gepaard met de vraag naar leningen, maar ook het risico dat banken lopen of deze het geld terugkrijgen.

Daarnaast speelt het monetair beleid een rol. Rentes die de centrale bank hanteert hebben grote invloed op andere rentes, wisselkoersen en prijzen op aandelen en obligaties. Zodra een bank een lening verstrekt aan een bedrijf of voor een hypotheek dan maken banken geld. Hierdoor kunnen de commerciële banken meer geld uitlenen dan dat ze in kas hebben; de reden dat de schulden wereldwijd oplopen.

Geldschepping

Ons Geld pleitte dat de overheid geldschepping weghaalt bij de banken. De WRR denkt echter dat het geen goed idee is om het bij een centrale bank onder te brengen. ‘Indien de mogelijkheid tot geldscheppen exclusief bij een centrale bank is belegd, kan de centrale bank voorkomen dat geldschepping uit de hand loopt. Het omgekeerde is ook denkbaar. Zonder “adequate checks and balances” kan een concentratie van deze macht bij de centrale bank juist leiden tot overmatige geldschepping’, stelt de WRR.

Het huidige systeem laat volgens de WRR echter geen ruimte voor experimenten met een publiek-geldsysteem. Toch is het voorstel voor een publiek-geldsysteem het bestuderen waard. De WRR: ‘Het biedt niet alleen een goede spiegel voor het huidige systeem, het legt ook een aantal belangrijke pijnpunten bloot en het kan inspiratie bieden voor de noodzakelijke hervormingen.’

Bron: www.wrr.nl

Reacties

4 reacties op “Advies aan overheid: publieke bank voor betalen en sparen”

  1. Een dergelijke bank hádden we in het verleden al : de PostGiro.
    In een volstrekt amateuristisch uitgevoerde privatiseringswoede heeft de politiek in het verleden gemeend dit aan de private markt te moeten verkwanselen, i.c. de ING-bank. Wat de ING-bank er vervolgens mee gedaan heeft is duidelijk.
    Het ontbreken van deze basis betalings-infrastructuur is de directe oorzaak voor de machtspositie van de zgn. ‘systeem-banken’ en het verdampen van miljarden aan belastinggeld.

    Een basis betalings-infrastructuur is van essentieel en strategisch belang voor Nederland. Datzelfde geldt voor de energie-infrastructuur en de zorg-infrastructuur.
    Elk van deze infrastructuren is in het verleden op dezelfde klungelige wijze geprivatiseerd, cq. is deels nog gaande (Eneco).
    In het kader van de hijgerige ‘cyberwar-hype’ beginnen ambtenarij en politiek eindelijk wakker te worden.

    Overigens berust ook de zorg-infrastructuur bij slechts vier grote bedrijven. Net zoals bij het basis-betalingsverkeer zou de basis-zorgverzekering daar weggehaald behoren te worden.
    Extra (‘Toegevoegde Waarde’) diensten mogen de bedrijven dan voor eigen rekening en risico bedrijven. Van de huidige salaris- en bonuscultuur blijft dan hoogstwaarschijnlijk weinig over.

  2. Ik ben het eens met het feit dat de 3 grote bankende te veel macht hebben en erg corrupt zijn.

    Ik denk alleen niet dat de overheid deze taak op zich zou moeten nemen, dan krijgen we er alleen maar zo’n stroperige bureaucratische bank bij.

    Enkele jaren geleden is Ali Niknam een ECHTE Nieuwe bank begonnen, compleet van 0 tot bank: bunq. bunq is een van de goede oplossingen voor het hierboven geschetste probleem. De bank doet niet aan leningen en rood staan. Helaas moet een bank voor het behoud van een bank-licentie een minimaal bedrag investeren, dat doet bunq dan alleen in staatsobligaties.

    bunq is voor mij de zeer snelle flexibele bank die mijn geld veilig bij de ECB parkeert zolang ik het niet gebruik, ze vragen zelfs op dit moment aan alle gebruikers of er andere plaatsen zijn waar per gebruiker het geld geparkeerd kan worden.

    bunq is voor mij De oplossing voor het probleem met de drie grote banken, net als Munt voor mij de hypotheek oplossing is voor het andere deel wat ik voorheen nodig had. (Munt geeft hypotheken vanuit “eigen geld” van pensioenfondsen.

    Ik heb de Rabobank EN ING de deur uit gedaan op ALLE diensten.

  3. Nou, dat is mooi… plaats ik een reactie halen jullie hem weg..

    over het Feit dat bunq nu wel een oplossing is.

  4. Beste Brian,
    Ik denk dat het om een misverstand gaat. We keuren reacties eerst goed, eer deze worden geplaatst en dat is deze ochtend gebeurd.
    Prettige dag nog!
    M.v.g.
    Namens de redactie van The Optimist

Geef een reactie