155 juli/augustus 2013 ‘Jaaa, maar dát is een utopie!’ Je hoort het vaak wanneer iemand vindt dat je het onmogelijke wil. Utopisch denken wordt dan al snel op een hoopje gegooid met kortzichtigheid en naïviteit. Erger nog, de associatie met de totalitaire verschrikkingen van de 20ste eeuw hangt in de lucht. Het geloof in een utopie is niet alleen onpraktisch, maar ook nog eens gevaarlijk, zo lijkt het. Filosofen als Hans Achterhuis, John Gray en Roger Scruton hebben hele boeken gewijd aan de gevaren van utopisch denken. Toch is het essentieel als we vorm willen geven aan de wereld om ons heen. Utopisch denken is de kunst om te dromen van een alternatief. Om onze realiteit te ontstijgen, moeten we over de horizon kunnen kijken en inhoud kunnen geven aan een visie van een betere wereld. Waar doen we het allemaal voor als we niet weten waar we naar op weg zijn? En zitten we eigenlijk wel op de goede weg? Het postmodernisme maakte een einde aan de Grote Verhalen. Sindsdien lijkt pragmatiek de voorkeur te hebben. Maar uiteindelijk is er vaak toch een bepaalde ideologie die de boventoon voert, zoals nu het verhaal van de markt die alles voor