Topsporter blikt terug. Marco Visscher | 35 november/december 2000 issue In Ode 32 schreven we uitvoerig, dat sport een mystieke ervaring kan zijn. Vruchtbare Aarde (mei/juni 2000) herinnert aan een van \'s werelds grootste basketballers die dergelijke ervaringen in zijn autobiografie heeft geschreven. Het gaat om Bill Russell, die in de jaren vijftig en zestig grote successen boekte. In dertien jaar tijd werd zijn club - Boston Celtics - elf keer Amerikaans kampioen, Russell kreeg vijf maal de prestigieuze onderscheiding van \'meest waardevolle speler\' en vorig jaar ontbrak zelfs Bill Clinton niet op de hommage die Russell dertig jaar na zijn afscheid ontving. Vruchtbare Aarde citeert gretig uit Russells autobiografie Second Wind: The Memoirs of an Opinionated Man (Random House, 1979) waarin hij gedetailleerd beschrijft wat hij tijdens zijn carrière nooit heeft verteld: dat de échte hoogtepunten van het spel zich afspeelden op een niveau dat verder reikte dan het fysieke of zelfs het mentale. Tijdens enkele van zijn kampioenswedstrijden en finales ervoer Russell perioden waarin hij voelde dat alle spelers op het veld \'als het ware werden opgetild - en dan begon het spel pas echt. Een eb-en-vloedbeweging, die je eraan herinnerde hoe ritmisch en muzikaal basketbal in wezen