Dag 2: Boerencoöperaties leiden ons rond tijdens Keniaanse koffiereis

Om te kijken wat de impact van de klimaatverandering is voor koffieboeren in Kenia reist journalist en redacteur Yildiz Celie van The Optimist mee met Stichting Max Havelaar, Fairtrade Afrika en Fairtrade International. Ze publiceert online over de reis op woensdag en vrijdag. Wat zijn de problemen waarvoor boeren staan en welke oplossingen worden aangedragen?

In 2017 richtten de drie bovengenoemde organisaties de Climate Academy op met financiering van de Nationale Postcode Loterij. Voor de Climate Academy zijn zes van de tien Keniaanse boerencoöperaties geselecteerd om deel te nemen aan het programma. We bezochten afgelopen dinsdag de Kibukwo coöperatie en twee boerengezinnen van de nabijgelegen Kabunyeria coöperatie.

Belang onderstreept

Vanaf de Keniaanse hoofdstad Nairobi reden we zo’n 500 kilometer met de jeep om in het hoogland van de Kipkelion regio aan te komen. De kleinschalige koffieboerderijen liggen op 1.300 tot 2.000 meter hoogte. Onderweg zien we de uitgestrekte thee-, suikerriet- en maïsplantages.

We maken twee onverwachte tussenstops. Het belang van de Climate Academy van Stichting Max Havelaar wordt direct onderstreept. Landbouwkundige en business support officer Bernard Njoroge van Fairtrade Afrika wijst ons op reeds verloren oogsten. Zowel net aangeplante maïs als driejarige, jonge koffiestruiken zijn volledig aangetast door de droogte doordat de regen uitblijft.

‘Het verlies van deze koffieboerderijen van zo’n één hectare komt neer op een jaarinkomen van 3.000 dollar voor deze boer. De koffieplanten zijn nog niet verloren, maar de oogst van dit jaar is wel degelijk mislukt. Door de planten te voorzien van schaduwbomen kan dit probleem worden teruggedrongen’, aldus Njoroge.

Training voor boeren

Tijdens de Climate Academy training van Njoroge later die dag, geven boeren aan dat de klimaatveranderingen de afgelopen vijf jaar duidelijk zichtbaar zijn geworden. Ook dit jaar had het allang moeten regenen, maar de regen blijft al zeker drie weken uit. In de trainingssessie worden de boeren tevens onderricht in wat de klimaatverandering precies inhoudt en hoe het precies veroorzaakt wordt. De stelling: door toedoen van de mens, warmt de aarde op.

Als we enkele boeren bezoeken, komen diverse andere problemen aan het licht. Denk aan koffiestruiken die twee maanden eerder door een beetje regen een bloesem krijgen, maar ook aan struiken waarvan de bloesems geen bessen kunnen ontwikkelen omdat het grote regenseizoen uitblijft. Daarnaast komt het voor dat kunstmest en voedingstoffen die aan de bodem zijn toegevoegd te diep in de aarde worden gedrukt door kortdurige, te zware regenval, waardoor de wortels van de koffiestruiken er niet bij kunnen.

Weerbaarder worden

Via de Climate Academy kunnen aangesloten koffieboeren in Kenia en Ethiopië leren, hoe zij weerbaarder worden tegen de steeds grilliger wordende natuur. Een van de onderdelen is om boeren te leren om andere gewassen te telen, zodat eventueel financieel verlies kan worden opgevangen.

Stichting Max Havelaar benadrukt echter dat ze een ontwikkelingsmodel aanbieden, waarbij het de bedoeling is dat boeren uiteindelijk van elkaar zullen leren hoe zij verbeteringen kunnen aanbrengen op hun plantages en hoe boeren zelf in hun levensonderhoud kunnen voorzien.

Een vraag over het koffieproject van Max Havelaar? Mail deze uiterlijk donderdag 28 maart naar Yildiz Celie op yildiz@maxi.nl. Meer lezen? Houd de The Optimist Daily en ons magazine in de gaten voor de verslagen.