De nieuwe stadsverwarming: datacentra

In Noorwegen wordt een nieuwe stad gebouwd nabij Bergen. De stad gaat Lyseparken heten en zal gebruik maken van de warmte die opgewerkt wordt door een nabijgelegen datacentrum. Dankzij dit ontwerp, en de vele andere energiemaatregelen in Lyseparken, zou de stad wel eens de eerste energie-positieve stad ter wereld kunnen worden.

‘Ons belangrijkste doel was om een zelfvoorzienend gebied te ontwikkelen door lokale, duurzame energiebronnen te benutten’ zegt Fredrik Seliussen, projectleider voor de Noorse gemeente Os, waar Lyseparken onder valt. ‘In eerste instantie wilde ik banen in de omgeving creëren, maar nadat we de theorie hadden uitgewerkt, besloten we een stapje verder te gaan. Het gevolg van ons bedrijfsmodel is, dat de stad vrijwel automatisch energieneutraal is.’

Datacentra worden meestal gebouwd in afgelegen gebieden, daar is veel meer land. Een Amerikaans datacentrum van bijna 700.000 vierkante meter werd bijvoorbeeld midden in de woestijn van Nevada gebouwd. Maar nieuwe, kleinere datacentra kunnen ook in stedelijke gebieden worden gebouwd. Daardoor kan de tijd die het kost om data over te brengen, worden verminderd, maar er is nog een bijkomend voordeel. Datacentra produceren een enorme hoeveelheid warme. Die warmte kan benut worden.

Koelen en warmen

Normale datacentra maken gebruik van grote ventilatoren om de warmte naar buiten af te voeren zodat de servers koel blijven. Maar in Lyseparken gaan ze servers koelen met een vloeistof-koelsysteem. De hitte kan middels de vloeistof worden getransporteerd naar lokale bedrijven en huizen om daar de ruimte te verwarmen met vloerverwarming. Als de vloeistof weer afkoelt, kan deze terug worden getransporteerd naar de servers.

Het datacentrum wordt daarom in het hart van het industrieterrein gevestigd. Alle daar gevestigde bedrijven zijn ook aandeelhouder in het lokale energiebedrijf. De bedrijven maken gebruik van de data-energie, maar ook van andere duurzame energiebronnen zoals wind- en zonne-energie. Daarnaast worden er drie à vijfduizend woningen gebouwd voor de mensen die in Lyseparken gaan werken. De eerste huizen worden in 2021 opgeleverd. Het project is echter wel een pilot ter inspiratie voor andere Noorse steden.

Middenmeer

In Nederland zijn er verschillende kleinschalige warmtenetten, waarbij het datacentrum van Microsoft in Middenmeer (rest)energie uit de glastuinbouw gebruikt en op hun beurt overtollige warmte aan de kassen in de omgeving levert. De energie komt van tuinders die gas verstoken voor de productie van warmte en kooldioxide, het gasvormige kunstmest voor hun gewassen. De elektriciteit die overblijft, is voor de telers een afvalproduct. Ook voor woningen ontwikkelt de warmwateropslag techniek zich. Kijk voor mogelijkheden op de website van CVkoopjes.